Βασισμένο στο άρθρο του ψυχιάτρου Λουίς Ρόχας Μάρκος «Κενά παιδιά»

Η γενιά μας, προερχόμενη από γονείς που δεν εστίαζαν ιδιαίτερα στην συναισθηματική και ψυχική μας κατάσταση, δίνουμε τεράστια σημασία στην ψυχολογία των μικρών μας. Αποδοκιμάζουμε παλαιότερες εκπαιδευτικές μεθόδους όπως το ξύλο ή τις τιμωρίες, αφού πλέον γνωρίζουμε πως τραυματίζουν ποικιλοτρόπως ένα παιδί. Αντίθετα, επικεντρωνόμαστε στην αξία του διαλόγου, των συναισθημάτων και της ψυχικής ισορροπίας. Και όλα αυτά, μέσα στο πλαίσιο της σύγχρονης πραγματικότητας που ορίζεται από ιλιγγιώδεις ρυθμούς και ραγδαία τεχνολογική ανάπτυξη. Μήπως, όμως, τελικά, κάνουμε κάτι λάθος;

Σύμφωνα με τον ψυχίτρο Λουίς Ρόχας Μάρκος, υπάρχει μια σιωπηλή τραγωδία που εκτυλίσσεται σήμερα στα σπίτια μας και αφορά στα πιο πολύτιμα «κοσμήματά» μας: τα παιδιά μας. Τα παιδιά μας βρίσκονται σε μια συναισθηματική κατάσταση καταστροφική!

Ίσως να μην ενστερνίζεστε κι εσείς αυτή τη θέση του γνωστού επιστήμονα. Ωστόσο, τα συμπεράσματά του προκύπτουν από έρευνες και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για παιδιά με ψυχικές νόσους, καταθλίψεις και διαταραχές ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας.

Τα τελευταία 15 χρόνια, οι ερευνητές πρόσφεραν στατιστικές κάθε φορά και πιο ανησυχητικές, σχετικά με την οξυμένη και επίμονη αύξηση παιδικής ψυχασθένειας που τώρα έχει φτάσει αναλογίες επιδημίας:

Οι στατιστικές δείχνουν ξεκάθαρα ότι υπάρχει πρόβλημα:

•     1 στα 5 παιδιά έχει προβλήματα ψυχικής υγείας
•    Αύξηση 43% στη Δ.Ε.Π.Υ. (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας)
•     Αύξηση 37% στην εφηβική κατάθλιψη
•     Αύξηση 200% στον αριθμό των παιδικών (μεταξύ 10 και 14 ετών) αυτοκτονιών

Τι συμβαίνει και τι κάνουμε λάθος;

Τα σημερινά παιδιά βρίσκονται σε υπερδιέγερση και είναι γεμάτα υλικά δώρα, αλλά στερούνται άλλων βασικών αγαθών για μια υγιή παιδική ηλικία, όπως:

•         Συναισθηματικά διαθέσιμους γονείς
•         Ξεκάθαρα όρια
•     Υπευθυνότητα
•     Ισορροπημένη διατροφή και επαρκή ύπνο
•         Κίνηση, ειδικά στην ύπαιθρο και επαφή με τη φύση
•     Δημιουργικό παιχνίδι, κοινωνική αλληλεπίδραση
•     Ευκαιρίες για μη-καθοδηγούμενο παιχνίδι
•     «Ευκαιρίες» για να…βαριούνται

Αντιθέτως, απ’ ότι φαίνεται, τα τελευταία χρόνια τα παιδιά μεγαλώνουν με γονείς που παρά τις φιλότιμες προσπάθειές τους να μεγαλώσουν ευτυχισμένα παιδιά, δεν ανταποκρίνονται σωστά στον γονεϊκό ρόλο. Συγκεκριμένα, τα παιδιά μεγαλώνουν με:

•   Γονείς που η προσοχή τους είναι αποσπασμένη από την ψηφιακή τεχνολογία

•     Γονείς επιεικείς και επιτρεπτικούς που αφήνουν τα παιδιά τους «να κυβερνούν τον κόσμο» και να είναι εκείνα που βάζουν τους κανόνες

•    Μια αίσθηση δικαιωμάτων, ότι τα αξίζουν όλα χωρίς όμως να τα κερδίζουν ή να γίνονται υπεύθυνα μόλις το αποκτούν

•     Ακατάλληλο ύπνο ή μη επαρκή

•   Μη ισορροπημένη διατροφή

•        Καθιστικό τρόπο ζωής

•   Ατελείωτη διέγερση, τεχνολογικές νταντάδες

•        Άμεση επιβράβευση σε όλα

Τι να κάνουμε για να μεγαλώσουμε ευτυχισμένα παιδιά;

Αν θέλουμε τα παιδιά μας να γίνουν άτομα ευτυχισμένα και υγιή, πρέπει να ξυπνήσουμε και να επιστρέψουμε στα βασικά. Είναι ακόμη δυνατόν!

Πολλές οικογένειες είδαν άμεση βελτίωση λίγες εβδομάδες αφότου εφάρμοσαν τις ακόλουθες συστάσεις:

Να βάλετε όρια: και να θυμάστε ότι εσείς είστε ο καπετάνιος του καραβιού. Τα παιδιά σας θα αισθανθούν πιο σίγουρα ξέροντας πως εσείς έχετε τον έλεγχο του πηδαλίου. Τα παιδιά με αυτόν τον τρόπο νιώθουν σίγουρα και ασφαλή και σας εμπιστεύονται. Έτσι, δημιουργείται το ασφαλές πλαίσιο για να αναπτυχθούν σωστά.

Δώστε στα παιδιά αυτά που χρειάζονται και όχι αυτά που θέλουν: Προσφέρετε στα παιδιά έναν ισορροπημένο τρόπο ζωής, γεμάτο από αυτό που τα παιδιά ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ, όχι από αυτό που ΘΕΛΟΥΝ. Μη φοβάστε να πείτε «όχι» στα παιδιά σας, αν αυτό που θέλουν δεν είναι αυτό που χρειάζονται.

Δείξτε τους έναν υγιεινό τρόπο ζωής: φροντίστε να τρέφονται σωστά και να περνούν τουλάχιστον μια ώρα ημερησίως στον καθαρό αέρα με δραστηριότητες όπως ποδήλατο ή περπάτημα στη φύση, ψάρεμα, παρατήρηση πουλιών/εντόμων.

Φάτε όλοι μαζί: το βράδυ που συνήθως συγκεντρώνεται ολόκληρη η οικογένεια στο σπίτι, προσπαθήστε να καθίσετε όλοι στο τραπέζι και να απολαύσετε το δείπνο σας μακριά από τεχνολογικούς αντιπερισπασμούς (κινητά τηλέφωνα, laptop, κτλ).

Περάστε χρόνο μαζί τους: Παίξτε επιτραπέζια παιχνίδια με όλη την οικογένεια ή, αν τα παιδιά είναι πολύ μικρά για επιτραπέζια, αφεθείτε να παρασυρθείτε από τα ενδιαφέροντά τους κι επιτρέψτε να είναι εκείνα που θα καθοδηγούν το παιχνίδι.

Μοιράστε τις δουλειές του σπιτιού: κάντε τα παιδιά σας υπεύθυνα και οργανωτικά. Μοιράστε τις δουλειές του σπιτιού ισότιμα και αφήστε τα να πάρουν ενεργό μέρος στις οικιακές δουλειές. Εκτός από υπευθυνότητα και ωριμότητα, τα βοηθάτε να αποκτήσουν και αυτοπεποίθηση. Εμπλέξτε τα παιδιά σας σε κάποια από τις δραστηριότητες ή τα καθήκοντα του σπιτιού σύμφωνα με την ηλικία τους (να διπλώνουν τα ρούχα, να τακτοποιούν τα παιχνίδια τους, να απλώνουν τα ρούχα, να ξεπακετάρουν τα φαγητά, να στρώνουν το τραπέζι, να ταΐζουν τον σκύλο κλπ.)

Καθιερώστε μια συνεπή ρουτίνα ως προς την ώρα ύπνου, για να βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας κοιμάται όσο χρειάζεται. Τα ωράρια θα είναι ακόμη πιο σημαντικά για παιδιά σε σχολική ηλικία.

Αφήστε τα να κάνουν λάθη και να απογοητευτούν: Μην τα προστατεύετε υπερβολικά από κάθε απογοήτευση ή λάθος. Κανείς δεν θέλει το παιδί του να στεναχωριέται ή να απογοητεύεται. Ωστόσο, εάν δεν μάθουν να διαχειρίζονται τέτοιου είδους συναισθήματα τώρα, μέσα στο ασφαλές οικογενειακό περιβάλλον, η ενηλικίωση θα τους είναι πολύ δύσκολη! Τα να κάνουν λάθη θα τους βοηθήσει να αναπτύξουν ανθεκτικότητα και να μάθουν να υπερνικούν τις προκλήσεις της ζωής.

Μην αναλαμβάνετε τις δικές τους ευθύνες: Διδάξτε υπευθυνότητα κι ανεξαρτησία: Μη φτιάχνετε τη σχολική τους τσάντα, μην τους την κουβαλάτε, μην τους πηγαίνετε την εργασία που ξέχασαν, μην τους ξεφλουδίζετε την μπανάνα ή το πορτοκάλι, αν μπορούν να το κάνουν μόνα τους (4-5 ετών).

Δώστε ευκαιρίες για «πλήξη»: μιας και η πλήξη είναι η στιγμή οπότε και ξυπνά η δημιουργικότητα. Μην αισθάνεστε υπεύθυνος να διασκεδάζουν τα παιδιά όλη την ώρα. Μάθετέ τα να περιμένουν.

Μη χρησιμοποιείτε την τεχνολογία ως θεραπεία για τη βαρεμάρα, ούτε να τους την προσφέρετε στην πρώτη ευκαιρία απραξίας. Αποφύγετέ την στο τραπέζι, στο αυτοκίνητο, στα εστιατόρια, στα εμπορικά κέντρα. Χρησιμοποιείστε αυτές τις στιγμές ως ευκαιρίες κοινωνικοποίησης, εκπαιδεύοντας έτσι τον εγκέφαλό τους να ξέρει να λειτουργεί όταν βρίσκονται σε κατάσταση: «πλήξης».

Βοηθήστε τα παιδιά να φτιάξουν ένα «βαζάκι πλήξης» με ιδέες για δραστηριότητες για όταν θα βαριούνται.

 Να είστε συναισθηματικά διαθέσιμος ούτως ώστε να «συνδέεστε» με το παιδί σας και να του διδάσκετε αυτορρύθμιση και κοινωνικές δεξιότητες.

Γίνετε ένας συναισθηματικός ρυθμιστής ή προπονητής των παιδιών σας. Διδάξτε τους να αναγνωρίζουν και να διαχειρίζονται την απογοήτευση ή την οργή τους.

Μάθετέ τους να χαιρετούν, να αλλάζουν ρόλους, να μοιράζονται χωρίς να μένουν με άδεια χέρια, να λένε «ευχαριστώ» και «παρακαλώ», να παραδέχονται τα λάθη τους και να ζητούν συγγνώμη (μην τους το επιβάλετε), και να είστε το πρότυπο όλων αυτών των αξιών που θέλετε να μεταδώσετε.

Συνδεθείτε συναισθηματικά: χαμογελάστε, αγκαλιάστε, φιλήστε, γαργαλήστε, διαβάστε, χορέψτε, παίξτε ή μπουσουλήστε μαζί τους.

Πηγή

Ανάρτηση στο Γονείς - ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ και ΓΟΝΕΪΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

Διαβάστε επίσης:

• Αντί να λες στο παιδί σου συνέχεια «πρόσεξε», δοκίμασε να πεις αυτό
• Πώς να καταστρέψετε το παιδί σας
• Μια συγγνώμη στο πρώτο μου παιδί – «Πάνω σου» μάθαμε να είμαστε γονείς Επιμέλεια κειμένου & Μετάφραση: Ράνια Χιουρέα
•  Πες μου μια φορά «καλά να περάσεις», όχι «πρόσεχε»
• Αυτές είναι οι αναμνήσεις που το παιδί θα έχει για ΠΑΝΤΑ...
• Εσφαλμένες γονεϊκές συμπεριφορές που βλάπτουν την ψυχολογία των παιδιών Αγγελική Μπολουδάκη
• Τα 4 στηρίγματα μιας υγιούς οικογένειας Χόρχε Μπουκάι
• Όταν το παιδί είναι σε έξαλλη κατάσταση: Τα λάθη των γονιών και συμβουλές διαχείρισης
• 9 σκληρές φράσεις που δεν πρέπει να λέτε στο παιδί σας όταν το μαλώνετε Georgia Lee, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
• Πώς μπορούμε να βελτιωθούμε ώστε να γίνουμε καλύτεροι γονείς
• Να ντροπιάζεις το παιδί σου δημόσια δεν είναι μέθοδος διαπαιδαγώγησης Eπιμέλεια: Δρ. Ράνια Χιουρέα
• «Ενώ εσύ μου φώναζες…» ένα κείμενο γροθιά για όλους τους γονείς! Κατερίνα Μάλλιου
• Οι φωνές των γονιών στα παιδιά κάνουν τα πράγματα χειρότερα
•  Ένα παιδί δίνει πολύτιμες συμβουλές στους γονείς του Επιμέλεια: Δρ. Ράνια Χιουρέα, Σχολ. Σύμβουλος ΕΑΕ
• Με ποιον τρόπο συνήθως απαντάτε στα παιδιά σας; Επιμέλεια: Δρ. Ράνια Χιουρέα
• 70 τρόποι να αγαπάμε τα παιδιά μας και να το δείχνουμε!
• Tι μπορείτε να πείτε στο παιδί σας για να θεμελιώσετε μια σχέση εμπιστοσύνης και αγάπης μαζί του
• Διαφορετικές μέθοδοι ανατροφής του παιδιού. Πώς επηρεάζουν την εξέλιξή του; Ράνια Τοπτσόγλου, Ψυχολόγος
• Το ήθος των γονιών είναι αυτό που χτίζει το χαρακτήρα των παιδιών