Όλα τα παιδιά και οι έφηβοι χρειάζονται υποστήριξη από τους φροντιστές σε περιόδους στρες και αβεβαιότητας, όπως αυτές που αντιμετωπίζουμε τώρα με την εξάπλωση του κορωνοϊού (COVID-19).

Η αντιμετώπιση του άγνωστου, τα κλειστά σχολεία, οι απότομες αλλαγές στις ρουτίνες, η απώλεια των συνδέσεων με τους δασκάλους, τους θεραπευτές και τους φίλους και ο φόβος γύρω από τη μόλυνση του ιού είναι σημαντικές επιβαρύνσεις για όλους.

Οι φροντιστές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο βοηθώντας τα παιδιά και τους νέους να καταλάβουν τις αλλαγές και να επεξεργάζονται τα συναφή συναισθήματά τους.

 Τα αυτιστικά άτομα συνήθως –λόγω της ιδιαιτερότητας του τρόπου που λειτουργούν και σκέφτονται- θα χρειαστούν πρόσθετη υποστήριξη για να επεξεργαστούν τη νέα κατάσταση και να προσαρμοστούν στις πολλές αλλαγές.

7 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ αυτιστικών ατόμων

Οι ακόλουθες 7 στρατηγικές υποστήριξης έχουν σχεδιαστεί για να καλύψουν τις μοναδικές ανάγκες αυτιστικών ατόμων κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αβεβαιότητας. Ο θεραπευτής και ο φροντιστής θα πρέπει να γνωρίζουν το στυλ μάθησης του παιδιού και τους μηχανισμούς που η επιβοήθηση θα μπορέσει να γίνει πιο αποτελεσματική.

1. Ενίσχυση της κατανόησης

Τα αυτιστικά άτομα ενδέχεται να έχουν ποικίλα χαμηλά επίπεδα κατανόησης σχετικά με τον ιό COVID-19, τον τρόπο με τον οποίο εξαπλώνεται και τον τρόπο μείωσης του κινδύνου έκθεσης σε αυτόν. Θα πρέπει να εφαρμοστεί για το κάθε παιδί συγκεκριμένη στρατηγική για να δώσετε πρόσθετη σημασία σε αυτό το περίπλοκο σενάριο.

Περιγράψτε τον ιό και την τρέχουσα κατάσταση (π.χ. κλείσιμο στο σπίτι, κοινωνική απομάκρυνση) με συγκεκριμένη απλή γλώσσα και όρους και αποφύγετε να διανθίζετε με λέξεις δυσνόητες ή να δίνετε αφηρημένες ή ασαφείς φράσεις που μπορεί να δημιουργήσουν σύγχυση στο παιδί.

Φτιάξτε ημερολόγιο για τις ημέρες που θα διαρκεί η καραντίνα και τι θα κάνετε αυτές τις ημέρες.

Φτιάξτε Κοινωνικές Ιστορίες (Social Stories) εξατομικευμένες για το γλωσσικό δυναμικό του παιδιού σας με εικόνες και απλές λέξεις και απλές οδηγίες για τους νέους κανόνες υγιεινής. Μπορείτε ενδεικτικά να δείτε :

Μένω στο σπίτι: Κοινωνικές ιστορίες

Μένω στο σπίτι: Δύο κοινωνικές ιστορίες για τον κορονοϊό

2. Παροχή ευκαιριών για έκφραση

Τα αυτιστικά παιδιά και έφηβοι συχνά έχουν δυσκολία να εκφράσουν λεκτικά το πώς αισθάνονται με τις πολλές και τόσο απρόβλεπτες αλλαγές. Μία προκλητική συμπεριφορά, κρίσεις, άρνηση συμμετοχής σε οικογενειακές δραστηριότητες ή απόσυρση μπορεί απλά να είναι ο τρόπος που ξέρουν να εκφράσουν βαθύτερα αρνητικά συναισθήματά τους όπως το φόβο, την απογοήτευση και την ανησυχία τους.

Εξετάστε την παροχή πολλαπλών ευκαιριών για να εκφράσουν όλα τα μέλη της οικογένειάς σας τα συναισθήματα, μαζί, με μεμονωμένες συζητήσεις, γραπτές δραστηριότητες, προβολικά παιχνίδια, βιντεοσκόπηση, επαυξητική εναλλακτική επικοινωνία.

3. Δραστηριότητες αντιμετώπισης και χαλάρωσης

Μία από τις βασικές προτεραιότητες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αβεβαιότητας είναι να υποστηρίξουμε τα αυτιστικά άτομα να μάθουν να αντιμετωπίζουν την κατάσταση, εμπλεκόμενα σε δραστηριότητες αυτο-διαχείρισης, αυτο-φροντίδας και χαλάρωσης.

Θα πρέπει να φτιάξουμε ένα ρεπερτόριο στρατηγικών χαλάρωσης και δραστηριοτήτων για την υποστήριξη των πιο ανήσυχων περιόδων τους.

Οι θεραπευτές μπορούν να δώσουν εξατομικευμένες οδηγίες που μπορεί να περιλαμβάνουν λίκνισμα, καρέκλα με ροδάκια, μουσική, βαθιά αναπνοή, βίντεο κλιπ, έντονη άσκηση, πρόσβαση σε αγαπημένα υλικά, δραστηριότητες αυτό-εξυπηρέτησης κλπ.

Οι φροντιστές μπορούν να δώσουν προτεραιότητα στη διδασκαλία αυτών των δεξιοτήτων κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αβεβαιότητας.

4. Διατήρηση ρουτινών

Τα αυτιστικά άτομα μπορούν να αντεπεξέλθουν καλύτερα στις αβέβαιες καταστάσεις, όταν δεν διακόπτονται οι καθημερινές ρουτίνες.

Οι ρουτίνες παρέχουν αίσθημα άνεσης για τα άτομα με αυτισμό και μέσω αυτών μπορεί να καταφέρουν να εκφράσουν καλύτερα τα συναισθήματά τους σχετικά με τις αλλαγές.

Οι σημαντικές ρουτίνες που πρέπει να διατηρήσετε περιλαμβάνουν:

ρουτίνες ύπνου/αφύπνισης

οικιακές καθημερινές εργασίες

μαθησιακές εργασίες

ρουτίνες αυτό-εξυπηρέτησης

οπτικό πρόγραμμα κλπ

5. Δημιουργία νέων ρουτινών

Οι νέες καταστάσεις, φέρνουν και στους φροντιστές νέες υποχρεώσεις (πχ να εργάζονται από το σπίτι, φροντίδα όλων των μελών της οικογένειας κλπ). Έτσι, είναι απαραίτητο να δημιουργήσετε νέες ρουτίνες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και στο αυτιστικό άτομο, καθώς υπάρχουν πολλά νέα δεδομένα.

Τα αυτιστικά άτομα μπορεί να έχουν δυσκολία γενίκευσης των στρατηγικών και δεξιοτήτων που χρησιμοποιούσαν στο σχολικό περιβάλλον για το σπίτι (π.χ. τα υλικά, την παρακολούθηση των εργασιών, υποχρεώσεις κλπ).

Τέτοιες νέες ρουτίνες μπορεί να περιλαμβάνουν:

Μετάβαση από οθόνες (τα παιδιά αυτή την εποχή θα έχουν την τάση να βρίσκονται πολλές ώρες στις οθόνες)

Χρονοδιακόπτες (παρουσίαση πληροφοριών που σχετίζονται με το χρόνο οπτικά),

Προσφορά επιλογών

Δημιουργία νέων χώρων εργασίας με μια λίστα υποχρεώσεων κλπ.

6. Ενίσχυση εξ αποστάσεως συνδέσεων

Τα αυτιστικά άτομα είναι πιο επιρρεπή στην κοινωνική απομόνωση και τη μοναξιά, και αυτό μπορεί να επιδεινώνεται με τις συνθήκες καραντίνας. Η θετική κοινωνική στήριξη είναι σημαντική για όλους σε αυτή την περίοδο, και τα αυτιστικά άτομα μπορεί να χρειαστούν πιο σαφή διευκόλυνση, για να εξασφαλιστεί η συνέχεια της κοινωνικής διασύνδεσης.

Οι φροντιστές ενδέχεται να ενισχύσουν την κοινωνική επαφή μέσω κειμένου ή άμεσης ανταλλαγής μηνυμάτων και/ή δημιουργίας ευκαιριών ρουτινών για καθημερινή κοινωνική επαφή με την οικογένεια, φίλους, γείτονες, καθηγητές ή άλλους μέσω του σκάιπ ή άλλων εφαρμογών.

7. Ενημερότητα για μεταβολές σε  συμπεριφορές

Όπως ειπώθηκε και παραπάνω, τα αυτιστικά άτομα συχνά μπορεί να μην είναι σε θέση να εκφράσουν προφορικά τα συναισθήματά τους (φόβος, απογοήτευση, άγχος για τις πολλές αλλαγές και την υγεία τους) γι ‘αυτό και μπορεί να εκφράζονται αυτά με άλλους τρόπους.

Οι φροντιστές πρέπει να αναγνωρίζουν στη συμπεριφορά των αυτιστικών ατόμων, κατά τη διάρκεια αυτών των αβέβαιων χρόνων και να είναι σε εγρήγορση για σημάδια άγχους και/ή κατάθλιψης. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν μια αλλαγή στον τρόπο ύπνου ή διατροφής, αύξηση επαναλαμβανόμενων συμπεριφορών, στερεοτυπιών ή εμμονών, υπερβολική ανησυχία, αυξημένη διέγερση ή ευερεθιστότητα, μειώσεις στην αυτό-φροντίδα κλπ.

Εάν υπάρχουν αυτές οι αλλαγές στη συμπεριφορά σε έντονο βαθμό, τότε πιθανά να χρειαστεί συμπληρωματική υποστήριξη από την ψυχική υγεία ή / και Ιατρικούς παρόχους όπως ο οικογενειακός γιατρός, ο θεραπευτής, ο ψυχολόγος ή ο ψυχίατρος.

Το άτομο μπορεί να χρειαστεί περισσότερη υποστήριξη ή διαφορετικούς τύπους υποστήριξης (π.χ. τακτική θεραπεία, τακτική άσκηση, φάρμακα).

Οι περισσότεροι πάροχοι υπηρεσιών ψυχικής υγείας μπορούν να προσφέρουν υπηρεσίες μέσω τηλεϊατρικής ή και τηλεφωνικής επικοινωνίας.

Σημείωση: Στο κείμενο χρησιμοποιείται ο όρος «αυτιστικό άτομο» αντί «άτομο με αυτισμό» μετά από προτροπή του Jim Sinclair (προέδρου του Αυτιστκού Δικτύου Αυτό-Συνηγορίας).

Μπορείτε να κατεβάσετε όλο το άρθρο (στα αγγλικά) με πολλά και πολύ κατανοητά παραδείγματα, κάνοντας κλικ εδώ.

Πηγή: Supporting Individuals with Autism
through Uncertian Times Full Packet.
K.Hume, PhD 2020. Απόδοση στα Ελληνικά:
Αλεξάνδρου Στράτος. Κέντρο Προσέγγιση.

Ανάρτηση  chiourea.gr στο  Ειδική Αγωγή - ΓΟΝΕΙΣ-Αυτισμός και Υλικό - ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ

Δείτε επίσης:

• ΔΩΡΕΑΝ βοήθεια, συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη για τον κορωνοϊό 31-3-2020
• ΔΩΡΕΑΝ Ψυχοκοινωνική στήριξη σε θέματα που αφορούν την επιδημία COVID-19 και τις ψυχιατρικές επιπλοκές της 31-3-2020
• VIDEO ~ Εκπομπή του Πανεπιστημίου Δυτ. Αττικής για τη διαχείριση του χρόνου αυτοπεριορισμού μένοντας στο σπίτι 26-3-2020
• Κορωνοϊός: Τρία Έντυπα για την ψυχολογική υποστήριξη οικογενειών, παιδιών και εφήβων 20-3-2020
• Εξ αποστάσεως υποστήριξη μαθητών/τριών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες 19-3-2020