Εσύ δεν είσαι ο δάσκαλος; Εσύ θα βρεις τη λύση
στο πρόβλημα της τάξης σου!

Πολλές φορές κατά τη διάρκεια της θητείας μας, εμείς οι εκπαιδευτικοί ερχόμαστε αντιμέτωποι με τμήματα «δύσκολα» ή «προβληματικά» όπως φορές αποκαλούνται. Τμήματα που κανένας συνάδελφος στο σχολείο που υπηρετούμε δεν θέλει να αναλάβει. «Τυχαία» αυτά τα τμήματα μένουν πάντα τελευταία όταν γίνεται η κατανομή των τάξεων στην αρχή της χρονιάς.

Έτσι, όταν κάποιος εκπαιδευτικός έρχεται να διδάξει για πρώτη φορά σε ένα σχολείο, είναι πολύ πιθανόν να αναλάβει ένα τέτοιο τμήμα το οποίο θα έχει μείνει επειδή κανείς άλλος δεν θα έχει θελήσει να το αναλάβει.

Βέβαια, αν και ελάχιστες, υπάρχουν περιπτώσεις έμπειρων συναδέλφων  που προθυμοποιούνται να αναμετρηθούν με δύσκολες καταστάσεις χωρίς να φοβούνται το ενδεχόμενο της «αποτυχίας».

Συνάδελφοι που βάζουν ως προτεραιότητα το καλό όλης της σχολικής μονάδας και όχι της προσωπικής τους άνεσης.

Αφού κάποιος «καινούριος» αναλάβει ένα τέτοιο τμήμα αρχίζει να ακούει διάφορα σχόλια και συμβουλές είτε από παλιούς συναδέλφους, είτε κι από τον διευθυντή/ντρια της σχολικής μονάδας.

Σχόλια όπως:

«Πρόσεχε», «Είναι ιδιαίτερη η κατάσταση σε αυτό το τμήμα», ή «υπάρχουν ειδικές περιπτώσεις σε αυτό το τμήμα».

Ακόμα θα σου δώσουν πληροφορίες για το τι έκανε ή ακόμη και τι έπαθε ο προηγούμενος δάσκαλος.

Ίσως και συμβουλές για το πως πρέπει να κάνεις τη δουλειά σου για να αντιμετωπίσεις τις δυσκολίες που θα προκύψουν.

Παράλληλα πρέπει να αντιμετωπίσεις και να διαχειριστείς 40 γονείς (στην καλύτερη περίπτωση). Κάποιοι από αυτοί θα είναι συνεργάσιμοι και θα σου δείξουν εμπιστοσύνη, κάποιοι θα απαξιώνουν τη δουλειά σου ως εκπαιδευτικό και θα σε θεωρούν ανεπαρκή , κάποιοι θα πιστεύουν ότι εσύ έχεις πρόβλημα ως εκπαιδευτικός αφού δεν μπορείς να επιβληθείς σε παιδιά δίχως όρια και απελπισμένα για λίγη προσοχή από κάποιον ενήλικα.

Έτσι, απομένεις μόνος ή μόνη να προσπαθείς καθημερινά να «βγάλεις» τη μέρα χωρίς να συμβεί κάτι απρόοπτο. Να αφήνεις το «μάθημα» και να σκύβεις στα προβλήματα της καθημερινότητας συζητώντας και προσπαθώντας να βρεις μια λύση μαζί με τους μαθητές. Να συζητάς με συναδέλφους για το τί μπορείς εσύ να κάνεις στην τάξη σου.  Να δοκιμάζεις πράγματα που άλλοτε μπορεί να πετυχαίνουν, μπορεί και όχι. Να φεύγεις από το σχολείο και να χρειάζεσαι όλο το απόγευμα για να ηρεμήσεις.

Στη συνέχεια καθώς η χρονιά συνεχίζεται μπορεί να σου επιρρίπτουν ευθύνες γιατί δεν τα καταφέρνεις καλά με τα παιδιά ή γιατί έχεις μείνει πίσω στην «ύλη».  Ακούς πάλι από τον περίγυρο ότι «ένας επαγγελματίας εκπαιδευτικός οφείλει να γνωρίζει να διαχειρίζεται τέτοιες καταστάσεις». Κι εσύ απομένεις πάλι μόνος να προσπαθείς να ισορροπήσεις σε τεντωμένο σκοινί. Κάνοντας από τη μια τον διαιτητή, τον ψυχολόγο, τον γονιό σε αυτά τα παιδιά και από την άλλη προσπαθώντας να καλύψεις τους γνωστικούς στόχους του Αναλυτικού Προγράμματος.  Και φυσικά να αναρωτιέσαι συνεχώς τι κάνεις λάθος….

Κι όμως, όσοι έχουν ζήσει τέτοιες καταστάσεις, κάποια στιγμή συνειδητοποιούν ότι δεν έχουν κάνει λάθος. Το μόνο λάθος που έχει συμβεί είναι ότι το συνολικό σχολικό πλαίσιο έχει την τάση να απομονώνει τέτοια προβλήματα, να μην τα αντιμετωπίζει αναζητώντας λύσεις συνολικά, απλά να τα σπρώχνει κάτω από το χαλί.

Το σχολικό πλαίσιο με τον τρόπο που περιγράφηκε προηγουμένως υπονοεί ότι ένα «δύσκολο» τμήμα είναι ευθύνη αποκλειστική του δασκάλου. Ότι ο δάσκαλος είναι εκείνος που οφείλει να βρει μια λύση και ξαφνικά οι δυσκολίες θα λυθούν ως δια μαγείας.

Εκείνο όμως που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν και ότι μόνος του κανείς δεν μπορεί να καταφέρει τίποτε. Ότι το «δύσκολο» τμήμα του σχολείου δεν είναι αποκλειστικά ευθύνη ενός ανθρώπου που ξεκινά να διδάσκει σε μαθητές σχολικής ηλικίας (ήδη διαμορφωμένους από την οικογένεια) με τους οποίους δεν είχε πιο πριν άλλη επαφή.

Έχουμε, όμως, την ευθύνη να προσπαθήσουμε να σπάσουμε την αντίληψη ότι το δύσκολο τμήμα είναι ατομικό πρόβλημα του εκπαιδευτικού. Αντίθετα να το αναδείξουμε και να το τοποθετήσουμε εκ νέου ως πρόβλημα όλης της σχολικής κοινότητας αναζητώντας λύσεις σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς: σύλλογο διδασκόντων, διευθυντή σχολείου, σχολικό σύμβουλο, σύλλογο γονέων.

Μέσα από μια τέτοιου είδους συνεργασία είναι δυνατόν τέτοιου τύπου προβλήματα να αντιμετωπιστούν συλλογικά και να αναδειχθεί το γεγονός ότι αποτελούν πρόβλημα της ευρύτερης σχολικής κοινότητας και όχι ατομικό θέμα του εκπαιδευτικού.

Δίκτυο Κριτικής στην Εκπαίδευση

Ανάρτηση  chiourea.gr  στο Υλικό - ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΣΧΟΛ. ΤΑΞΗΣ

Διαβάστε επίσης:

• Έξυπνες τεχνικές για πειθαρχία μαθητών μικρών τάξεων του Δημοτικού Ευαγγελία Ευσταθιάδου 
• Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στην ψυχική υγεία των μαθητών Δήμητρα Σφήκα,  Κλινική Ψυχολόγος – Οικογενειακή θεραπεύτρια 
• 9 χαρακτηριστικά ενός καλού δασκάλου 
• Προτάσεις για τη διαχείριση συγκρούσεων των μαθητών στο σχολικό πλαίσιο και αποτελεσματικές τεχνικές παρέμβασης στην ανεπιθύμητη συμπεριφορά των μαθητών Βάνα Γκόρα, Ειδ. Παιδαγωγός,  Επιμέλεια: Ράνια Χιουρέα, PhD,   Σχολ. Σύμβουλος Ε.Α.Ε.  
• ΒΙΒΛΙΟ- "Ο εκπαιδευτικός στην τάξη" David Fontana 
• Αντιμετώπιση προβλημάτων συμπεριφοράς στο σχολείο -Πρωτόκολλο συνεργασίας Φ1.3/476/11-10-2013  Δρ Ράνια Χιουρέα Σχολ. Σύμβουλος 2ης Περιφ. ΕΑΕ 
• Άκου όταν μιλάς δάσκαλε! Αναστάσιος Τασινός 
• Προβλήματα Συμπεριφοράς-Β/βάθμια Εκπ/ση
• Καλές Πρακτικές για μαθητές με δύσκολες συμπεριφορές Μαρία Μπατσούτα - Μαρία Καραπαναγιώτου