Φαινομενικά, ο ψυχοπαθητικός άνθρωπος είναι φυσιολογικός, δεν πάσχει, δεν υποφέρει, δεν έχει εμφανή συμπτώματα, μάλιστα μπορεί ακόμα και να σαγηνεύει. Έχει όμως μια διαταραγμένη προσωπικότητα, με το ψέμα να είναι γι'αυτόν το αποτελεσματικό μέσο για να πραγματοποιεί τους στόχους του και πίσω κρύβεται ένας ψυχισμός ο οποίος έχει βαθιά αναπηρία στο να συνδεθεί με τους άλλους ανθρώπους.

Οι επιστήμονες θεωρούν οτι υπάρχουν δυο κατηγορίες: οι ψυχοπαθείς και οι κοινωνιοπαθείς.  Οι ψυχοπαθείς είναι εκείνοι  που μπορούν να γίνουν βίαιοι  και η ψυχοπάθειά τους έχει να κάνει με κληρονομικούς  λόγους.

Οι κοινωνιοπαθείς ανήκουν πάλι στη πιο "ήρεμη" κατηγορία και οι επιστήμονες θεωρούν οτι ανέπτυξαν αυτή τη συμπεριφορά λόγω των συνθηκών στις οποίες μέσα μεγάλωσαν.

Αντίθετα με όσα έχουμε δει στη μικρή και τη μεγάλη οθόνη, δεν είναι όλοι οι ψυχοπαθείς κατά συρροή δολοφόνοι ή εγκληματίες. Αρκετοί από αυτούς είναι ακίνδυνοι για τη σωματική ακεραιότητα του κοινωνικού τους περίγυρου και μάλιστα καταφέρνουν να επιτύχουν στην επαγγελματική τους ζωή, ακολουθώντας μια λαμπρή καριέρα. Ωστόσο σίγουρα μπορούν να κάνουν τη ζωή των άλλων δύσκολη, εάν λάβουμε υπόψη ότι το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η αντικοινωνική συμπεριφορά.

Τι είναι ψυχοπάθεια;

Σύμφωνα με το onmed.gr, ο ακριβής ορισμός της ψυχοπάθειας αποτελεί πρόκληση για τους ειδικούς. Οι περισσότεροι ψυχολόγοι συμφωνούν ότι πρόκειται για μια διαταραχή της προσωπικότητας που χαρακτηρίζεται από επιφανειακή γοητεία και υποκείμενη ανεντιμότητα, αναλγησία και ελλιπή διαχείριση των παρορμήσεων.

Επικίνδυνος, αλλά συνάμα καθημερινός μύθος που προβάλλουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι η ταύτιση της ψυχοπαθητικής προσωπικότητας με τη σχιζοφρένεια. Η ψυχοπάθεια σχετίζεται με την αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας, αλλά όχι με τη σχιζοφρένεια. Δεν ανήκει καν στην ίδια διαγνωστική κατηγορία με βάση το διαγνωστικό σύστημα.

 Οι ψυχοπαθείς δεν είναι ψυχικά άρρωστοι, δεν έχουν σχιζοφρένεια, ούτε υποφέρουν. Έχουν όμως διαταραγμένη προσωπικότητα. Σε αντίθεση με τον ασθενή με σχιζοφρένεια, ο ψυχοπαθητικός άνθρωπος είναι βίαιος και επικίνδυνος. Μοιάζει μάλιστα να αντλεί ικανοποίηση μέσα από τον κίνδυνο, την εκμετάλλευση και την επιθετικότητα.

 Εκτιμάται ότι η ψυχοπάθεια εκδηλώνεται σε ποσοστό περίπου 1% του γενικού πληθυσμού και, για άγνωστους ακόμη λόγους, οι περισσότεροι ψυχοπαθείς είναι άνδρες. Ωστόσο, το ποσοστό αυτό πιθανώς δεν αντανακλά την πραγματικότητα, δηλαδή τον ακριβή αριθμό των ατόμων που εκδηλώνουν κάποιο βαθμό ψυχοπάθειας.

Τα διαθέσιμα στοιχεία υποδεικνύουν ότι αρκετά άτομα εκδηλώνουν μεν χαρακτηριστικά σημάδια ψυχοπάθειας, δεν πληρούν όμως τα κριτήρια για τη διάγνωση της διαταραχής.

Χαρακτηριστικά της ψυχοπαθητικής προσωπικότητας

Παρακάτω βλέπουμε τα βασικά κριτήρια για να χαρακτηρίσουμε κάποιον ως ψυχοπαθή. 

1. Δεν νοιάζονται

Οι  ψυχοπαθείς περιγράφονται  ως αναίσθητοι  και ψυχρά αδιάφοροι  ως προς  τα συναισθήματα των άλλων. Συστηματικά υποτιμούν και περιφρονούν τα συναισθήματα των άλλων, αδυνατούν να συμπάσχουν με εκείνους, ενώ λειτουργούν με ψυχρό και αδιάφορο τρόπο. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι αυτό έχει να κάνει και με τη δομή του εγκεφάλου. Οι εγκέφαλοι των ψυχοπαθών έχουν βρεθεί να έχουν αδύναμες συνδέσεις μεταξύ των συστημάτων που έχουν να κάνουν με τα αισθήματα  του εγκεφάλου.

Οι ψυχοπαθείς δεν είναι καλοί επίσης στην ανίχνευση φόβου στα πρόσωπα των άλλων ανθρώπων (Blair et al., 2004).  Επίσης οι ψυχοπαθείς δεν αισθάνονται αηδία (π.χ. μια εικόνα ενός ακρωτηριασμένου ζώου δεν θα του κάνει αίσθηση ώστε να τον αηδιάσει).

2. Δεν μετανιώνουν και δεν νιώθουν ντροπή (ρηχοί συναισθηματικά)  

Είναι ένα από τα γνωστά χαρακτηριστικά τους. Δεν μετανιώνουν, δεν νιώθουν ενοχές ή ντροπή. Οι ειδικοί λένε ότι οι ψυχοπαθείς παρουσιάζουν μια παντελή έλλειψη  ενοχής και ντροπής ειδικά όταν βρίσκονται μπροστά σε καταστάσεις που ο μέσος άνθρωπος θα αντιδρούσε με κάποιο είδος ενοχής.

Η απουσία ηθικής και η έλλειψη ενσυναίσθησης (empathy) για τις συνέπειες των πράξεών του είναι χαρακτηριστικές, ενώ εύκολα εξαπατά και εκμεταλλεύεται τις αδυναμίες των άλλων.

Επίσης, οι ψυχοπαθείς είναι γνωστοί για την έλλειψη φόβου.  Ο μέσος άνθρωπος όταν περιμένει να γίνει κάτι και γνωρίζει ότι πρόκειται να πονέσει ή ακόμα καλύτερα δεν γνωρίζει τι θα γίνει, και μόνο η σκέψη του επικείμενου πόνου, ενεργοποιεί ένα συγκεκριμένο μέρος στο κέντρο του εγκεφάλου.  Αυτό δεν γίνεται  στους ψυχοπαθείς.

3. Οι διαπροσωπικές σχέσεις τους πάσχουν

Το ψυχοπαθητικό άτομο παρότι μοιάζει γοητευτικό, στην ουσία δεν μπορεί να εμπλακεί συναισθηματικά με τον άλλο. Εύκολα εκλογικεύει την ψυχρότητα, το μένος και την επιθετική συμπεριφορά του αποδίδοντάς την στους άλλους, ενώ τερματίζει τις σχέσεις του με ευκολία, δίχως τύψεις και με γνώμονα την ιδιοτέλεια.

4. Έχουν λίγους φίλους

Δεν έχουν φίλους, όχι αληθινούς φίλους τουλάχιστον. Δεν θέλουν να έχουν φίλους, εκτός και εάν τους χρειάζονται.

5. Είναι ανεύθυνοι

Τα άτομα που πάσχουν από ψυχοπάθεια δεν αναλαμβάνουν καθόλου την ευθύνη των πράξεων τους. Αντιθέτως, «ρίχνουν» τις ευθύνες στους άλλους ακόμα και σε κάτι που μπορεί να είναι πασιφανές ότι φταίγαν εκείνοι. Θα το παραδεχτούν μόνο αν πιεστούν αρκετά αν και πάλι δεν θα εμφανίσουν κανένα ίχνος ντροπής ή ενοχής.

6. Δεν είναι ειλικρινείς

Οι ψυχοπαθείς μπορούν να πουν ψέματα για κάτι και να κοιτάνε το συνομιλητή τους κατάματα χωρίς να θεωρούν ότι  κάτι κάνουν λάθος.  Ακόμα και κάποιος τους «ξεμπροστιάσει», το άτομο που έχει ψυχοπάθεια δεν πρόκειται να αλλάξει τη στάση του, ούτε να παραδεχτεί το λάθος του, πόσο μάλλον να δείξει κάποιο αίσθημα ντροπής.

7. Λένε ψέμματα και χειραγωγούν τους άλλους

Καθημερινά εξαπατούν και χειραγωγούν τους γύρω τους. Λένε ψέμματα μόνο και μόνο για να δουν εάν μπορούν να τους εξαπατήσουν, αλλά και για να φέρουν τα αποτελέσματα που θέλουν.

8. Έχουν υπέρμετρη αυτοπεποίθηση

Οι ψυχοπαθείς συνήθως έχουν μεγάλη αυτοπεποίθηση.  Έχουν την αίσθηση ότι είναι υπεράνω όλων. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση  ασθενή που νόμιζε ότι είναι η καλύτερη κολυμβήτρια στο κόσμο.

9. Δεν προσαρμόζoνται σε αλλαγές

Το κύριο χαρακτηριστικό της ψυχοπάθειας είναι ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν καλά σε κάποιο έργο που τους έχει ανατεθεί καθώς δεν μπορούν να «φιλτράρουν»  τις οποιαδήποτε αλλαγές προκύψουν  από την ώρα που θα αναλάβουν να φέρουν εις πέρας το έργο που τους ανατέθηκε. Ο μέσος άνθρωπος, όταν αναλαμβάνει να κάνει κάτι μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που θα φερθεί, το τι θα πει κτλ, ανάλογα με τη κατάσταση που επικρατεί. Ο ψυχοπαθής δεν μπορεί να προσαρμοστεί σε αυτό.

10. Είναι εγωιστές

Οι ψυχοπαθείς τείνουν να είναι αρκετά εγωιστές. Συγκεκριμένα οι επιστήμονες χαρακτηρίζουν την κατάστασή τους ως «παθολογικό εγωισμό», που πολλές φορές συνοδεύεται με έναν «παρασιτικό» τρόπο ζωής.

11. Δεν μπορούν να κάνουν σχέδια για το μέλλον

Οι ψυχοπαθείς δεν μπορούν να προγραμματίσουν τη ζωή τους. Οι ειδικοί λένε ότι οι ψυχοπαθείς δεν μπορούν να θέσουν μακροχρόνιους στόχους.

 12. Γίνονται βίαιοι

Είναι γεγονός ότι οι ψυχοπαθείς δεν μπορούν να συγκρατήσουν τα νεύρα τους και το θυμό τους, είναι γενικά ευερέθιστοι και μπορεί να έχουν βίαια ξεσπάσματα όταν κάποιος τους ενοχλήσει. Ως παιδί ο ψυχοπαθής, μπορεί να βασάνιζε και να κακοποιούσε άλλα παιδιά και ζώα.

Η θεραπεία των ψυχοπαθητικών ανθρώπων

Είναι εξαιρετικά δύσκολη, λόγω της απουσίας εναισθησιας (insight) τους για τη συμπεριφορά τους. Στην ουσία δεν επιθυμούν να αλλάξουν, άρα σπάνια θα αναζητήσουν οι ίδιοι βοήθεια. Συνήθως τη θεραπευτική βοήθεια τη ζητούν μέλη της οικογένειάς τους ή του στενού τους περιβάλλοντος, που αντιλαμβάνονται την αλόγιστη ψυχρότητα και τη βία τους.

Η καταλυτική απουσία κατανόησης του εαυτού, η αδυναμία τους να βάλουν όρια στη συμπεριφορά τους, η δυσκολία τους να μάθουν από προηγούμενες εμπειρίες τους, αναπόφευκτα παρεμποδίζουν την αναζήτηση και εμπλοκή τους σε μια ψυχοθεραπευτική διαδικασία.

Δεν υπάρχει απόλυτη συμφωνία μεταξύ των ειδικών σχετικά με το αν η ψυχοπάθεια μπορεί να αντιμετωπιστεί. Η ομαδική ψυχοθεραπεία μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να είναι βοηθητική, όπως και κάποια συμπεριφορικά προγράμματα μακράς διάρκειας σε εξειδικευμένα θεραπευτικά κέντρα, ενώ η βίαιη συμπεριφορά ενδέχεται να ελεγχθεί μερικώς με τη χρήση ψυχοφαρμάκων.

 Πηγές:

http://www.boro.gr

https://olympia.gr

http://www.huffingtonpost.gr

Δημοσιεύτηκε από chiourea.gr  στο Ειδική Αγωγή – ΨΥΧΟΠΑΘΕΙΑ

Διαβάστε επίσης:

• Ανακαλύφθηκαν νέα γονίδια που αυξάνουν τον κίνδυνο διπολικής διαταραχής
• Ψυχοσωματικά: Πονάει η ψυχή, νοσεί το σώμα
• Κοινούς γενετικούς παράγοντες κινδύνου μοιράζονται πέντε ψυχικές παθήσεις
•  ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ (Μανιοκατάθλιψη)
• Παράξενες Ψυχικές Ασθένειες 
• Σχιζοσυναισθηματική Διαταραχή 
• ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ