Χελιδονίσματα στο 5ο Δημοτικό Βριλησσίων

Την άνοιξη καλωσόρισαν σήμερα οι μαθητές της Β΄ τάξης του 5ου  Δημοτικού Σχολείου Βριλησσίων με ένα χελιδόνισμα.  Με το χτύπημα του κουδουνιού  πλημμύρισε το προαύλιο  από χαρούμενες παιδικές φωνές και αρώματα μιας άλλης εποχής… Τότε που όλα ήταν αλλιώτικα με τα παιδιά να συμμετέχουν σε ήθη, έθιμα και λατρευτικές συνήθειες του λαού μας.  Τότε που έπαιρναν σπουδαία  μαθήματα  ζωής από την εμπειρότερη  δασκάλα όλων, τη φύση.  Οι μαθητές,  μιμούμενοι  εκείνα τα παιδιά, κάλεσαν τα χελιδόνια να έρθουν στον τόπο μας και μαζί με αυτά την άνοιξη. 

Το έθιμο αυτό είναι ένα αναβλαστικό έθιμο και σκοπός του είναι η υποβοήθηση της βλάστησης της γης.  Σύμφωνα με τον σπουδαίο λαογράφο Γεώργιο Μέγα, στη Θράκη αυτή τη μέρα δύο παιδιά έπαιρναν ένα καλάθι, το γέμιζαν με φύλλα κισσού και περνούσαν μέσα από αυτό ένα ραβδί.  Στην άκρη του ραβδιού προσάρμοζαν τη χελιδόνα, ένα ξύλινο ομοίωμα πτηνού.   Γύρω στο λαιμό της χελιδόνας υπήρχαν κουδουνάκια που ηχούσαν, καθώς κινούνταν το ραβδί από το οποίο αυτή κρεμόταν.   Τα παιδιά πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούσαν:

Ήρθε, ήρθε χελιδόνα

ήρθε κι άλλη μελιηδόνα

κάθισε και λάλησε

και γλυκά κελάηδησε:

Μάρτη, Μάρτη μου καλέ

και Φλεβάρη φοβερέ

κι αν χιονίσεις κι αν κακίσεις

πάλι άνοιξη θ΄ ανθίσεις.

……………………………..

Μέσα Μάρτης, έξω ψύλλοι,

έξ΄ οχτροί σας τρών΄ οι σκύλοι.

Μέσα φίλοι, μέσα φτήνεια

και χαρές, χοροί, παιχνίδια.

 Οι νοικοκυρές έπαιρναν λίγα φύλλα κισσού από το καλάθι της χελιδόνας, τα τοποθετούσαν στο κοτέτσι για να γεννούν οι κότες πολλά αυγά και έδιναν ένα δυο αυγά στα παιδιά που τραγούδησαν στην πόρτα τους, χρήματα ή γλυκίσματα ως αμοιβή για τις ευχές που ειπώθηκαν στο σπιτικό  τους.  Ο κισσός συμβόλιζε την αειθαλή  βλάστηση και θεωρούνταν μέσο ικανό να μεταδώσει θαλερότητα και γονιμότητα στις κότες και στα άλλα ζώα. 

Το έθιμο έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα, όπως αποδεικνύεται από το «χελιδόνισμα» που μας παρέδωσε ο Αθήναιος γύρω στα 200π.Χ. 

Ας ευχηθούμε ετούτα τα χελιδόνια να φέρουν μαζί τους την ελπίδα για έναν κόσμο όπου τα χρώματα και οι ευωδιές της άνοιξης θα νικήσουν το γκρίζο και την αγωνία που κυριεύει την ψυχή μας! Καλό μήνα!