Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή της προσωπικότητας (ΙΔΠ) χαρακτηρίζεται σε γενικές γραμμές από μια αδιάκοπη ενασχόληση του ατόμου με την τάξη, την τελειοθηρία (αναζήτηση του "τέλειου" σε κάθε κατάσταση) και τον πλήρη ψυχικό και διαπροσωπικό έλεγχο, σε βάρος της ευελιξίας/ προσαρμοστικότητας, της ανοιχτής επικοινωνίας και της αποτελεσματικότητας.

Όταν οι κανόνες και οι προκαθορισμένες διαδικασίες δεν υπαγορεύουν την "σωστή απάντηση", τα άτομα με ΙΔΠ δυσκολεύονται να πάρουν τελική απόφαση, διαδικασία που μπορεί να γίνει χρονοβόρα και είναι συχνά επίπονη για εκείνους.

Εκνευρίζονται και θυμώνουν σε περιπτώσεις στις οποίες δεν είναι σε θέση να διατηρήσουν τον έλεγχο του φυσικού ή διαπροσωπικού τους περιβάλλοντος, αν και ο θυμός συνήθως δεν εκφράζεται άμεσα. Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να είναι θυμωμένο από την κακή εξυπηρέτηση του προσωπικού σε ένα εστιατόριο, αλλά αντί να διαμαρτυθηθεί εκείνη τη στιγμή, αγχώνεται για το ποσό που θα αφήσει ως φιλοδώρημα. Σε άλλες περιπτώσεις, ο θυμός μπορεί να εκφραστεί με έντονη/απρόσμενη αγανάκτηση για ένα φαινομενικά δευτερεύον ζήτημα.

Συμπτώματα

Όταν ένας άνθρωπος έχει τουλάχιστον τέσσερα από τα ακόλουθα συμπτώματα, τότε πάσχει από ΙΔΠ:

-Έχει εμμονή με λεπτομέρειες, κανόνες, λίστες, με την οργάνωση και τα χρονοδιαγράμματα σε τέτοιο βαθμό, ώστε να χάνει το βασικό ζητούμενο της εργασίας/δραστηριότητας.

-Εμφανίζει τελειομανία που παρεμποδίζει την ολοκλήρωση της εργασίας που εκτελεί. (π.χ., δεν είναι σε θέση να ολοκληρώσει ένα έργο, επειδή οι δικές του υπερβολικά αυστηρές προδιαγραφές δεν πληρούνται)

-Αφοσιώνεται τόσο πολύ στην δουλειά και την παραγωγικότητα, ώστε φτάνει στο σημείο να απέχει από δραστηριότητες αναψυχής και απομακρύνεται από τους φίλους του, χωρίς προφανή λόγο.

-Είναι υπερβολικά σχολαστικός και απόλυτος σε θέματα ηθικής, δεοντολογίας και αξιών.

-Είναι απρόθυμος να πετάξει τα φθαρμένα ή άχρηστα αντικείμενα, ακόμη και όταν δεν έχουν καμία συναισθηματική αξία για εκείνον.

-Διστάζει να αναθέσει καθήκοντα ή να συνεργαστεί με άλλους, αν δεν συμμορφωθούν απόλυτα στον δικό του τρόπο λειτουργίας ή/και συμπεριφοράς.

-Προσπαθεί να εξοικονομεί χρήματα με κάθε πιθανό τρόπο και πιστεύει ότι τα χρήματα είναι κάτι που πρέπει να διατηρείται για "μελλοντικές καταστροφές".

-Είναι πολύ ισχυρογνώμων, απόλυτος και αδιάλλακτος.

Επειδή οι διαταραχές της προσωπικότητας περιγράφουν μακροχρόνια και διαρκή πρότυπα συμπεριφοράς, διαγιγνώσκονται συχνότερα μετά την ενηλικίωση. Είναι ασυνήθιστο να διαγνωσθεί σε ένα παιδί ή σε ένα έφηβο ΙΔΠ, επειδή το άτομο σε αυτή την ηλικία είναι υπό συνεχή ανάπτυξη, με αλλεπάλληλες αλλαγές στην προσωπικότητά του. Ωστόσο, αν διαγνωστεί ΙΔΠ σε ένα παιδί ή έφηβο, τα συμπτώματα/χαρακτηριστικά αυτά πρέπει να έχουν διαρκέσει τουλάχιστον 1 χρόνο.

Η ΙΔΠ είναι δύο φορές πιο πιθανό να διαγνωστεί σε άνδρες από ό,τι σε γυναίκες και εμφανίζεται στο 2,1-7,9% του γενικού πληθυσμού.

Όπως και οι περισσότερες διαταραχές προσωπικότητας, τα συμπτώματα της ΙΔΠ συνήθως μειώνονται σε ένταση με την πάροδο των ετών, με τους περισσότερους ανθρώπους να εκδηλώνουν τα πιο ακραία από αυτά τα συμπτώματα μέχρι την ηλικία των 40-50 ετών.

Πηγή: http://www.onmed.gr

http://www.chiourea.gr   

Διαβάστε επίσης:

• Τι είναι η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΨΔ / OCD)