Ειδική Αγωγή - ΥΛΙΚΟ-Αυτισμός: Εκπαιδευτικό Υλικό (κοινωνικές ιστορίες) για παιδιά στο Φάσμα του Αυτισμού

Εκπαιδευτικό Υλικό ebook (κοινωνικές ιστορίες) για παιδιά στο Φάσμα του Αυτισμού

Μία από τις βασικές δυσκολίες των παιδιών τα οποία βρίσκονται στο Φάσμα του Αυτισμού, είναι στον τομέα της Κοινωνικής κατανόησης. Αδυνατούν να σκεφτούν και να ενεργήσουν με κατάλληλο τρόπο, ώστε να επιτύχουν στην κοινωνική αλληλεπίδραση με τους άλλους και να δημιουργήσουν σχέσεις µε συνομηλίκους ή άλλους ανθρώπους. Ωστόσο, η κοινωνική αλληλεπίδραση αποτελεί μια θεμελιώδη αρχή στη ζωή μας. Καθημερινές καταστάσεις και γεγονότα μας ωθούν να αλληλεπιδράσουμε με τους άλλους. Η επίγνωση και κατανόηση του τι σκέφτονται, τι αισθάνονται και τι κάνουν οι άλλοι είναι σημαντικές για την αποτελεσματικότητα του ατόμου στο κοινωνικό περιβάλλον (Hala, 1997).

Μια σύγχρονη προσέγγιση για τη διδασκαλία κοινωνικών συμπεριφορών αποτελούν οι «Κοινωνικές Ιστορίες» (Social Stories) που αναπτύχθηκαν από την Carol Gray, έπειτα από 20ετή προσωπική της εμπειρία, δουλεύοντας άμεσα και σε συνεργασία με παιδιά με αυτισμό και σύνδρομο Άσπεργκερ.

Μια Κοινωνική Ιστορία περιγράφει μια κοινωνική κατάσταση, όπως την αντιλαμβάνεται το συγκεκριμένο άτομο με αυτισμό, γι’ αυτό η χρήση της μπορεί να αποβεί ωφέλιμη και για τις δύο πλευρές, αφού βοηθά τόσο το ίδιο το άτομο με αυτισμό όσο και τα τυπικά αναπτυσσόμενα άτομα να κατανοήσουν την οπτική και τον μοναδικό τρόπο που ένα άτομο με αυτισμό αντιλαμβάνεται την κοινωνική πραγματικότητα (Αλευρά, 2007).

Οι κοινωνικές ιστορίες στοχεύουν όχι μόνο στο να αναπτύξουν τα άτομα με αυτισμό κατάλληλες κοινωνικές δεξιότητες αλλά και στην ανάπτυξη της κοινωνικής κατανόησης. Στόχος των κοινωνικών ιστοριών είναι να μοιραστούν πληροφορίες σχετικά με: το «πότε», το «που» λαμβάνει μια κατάσταση χώρα, «ποιος» εμπλέκεται, «που» συμβαίνει και «γιατί». (Marie Howley, Eileen Arnold, 2005). Παρουσιάζουν πληροφορίες για κοινωνικές καταστάσεις με ένα δομημένο και σταθερό τρόπο, κάτι πολύ σημαντικό για τα παιδιά με αυτισμό, ειδικά όταν πρόκειται για δεξιότητες και συμπεριφορές που είναι τόσο ασαφείς όσο αυτές που εμπλέκονται στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.

Μέσα από τις κοινωνικές ιστορίες απεικονίζονται οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές των άλλων. Έτσι βοηθιέται το παιδί με αυτισμό να κατανοήσει ή και να προβλέψει καλύτερα τις πράξεις και τα συναισθήματα των ανθρώπων με τους οποίους αλληλεπιδρά.

Τέλος οι κοινωνικές ιστορίες παρέχουν στα παιδιά επαφή με τις κοινωνικές πληροφορίες μέσω εικόνων και κειμένου και όχι μέσω ομιλίας και παρατήρησης. Έτσι εκμεταλλεύονται το δυνατό σύστημα των παιδιών με αυτισμό, το οπτικό σύστημα. Προμηθεύουν το παιδί με ακριβείς πληροφορίες για αυτές τις καταστάσεις που το δυσκολεύουν ή το μπερδεύουν.

Το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό υλικό, ένα εξαιρετικό ebook, το οποίο μπορούν εύκολα εκπαιδευτικοί και ειδικοί παιδαγωγοί να χρησιμοποιήσουν,  αποτελείται από κοινωνικές ιστορίες και οπτικοποιημένες καρτέλες που έχουν ως στόχο τη διευκόλυνση της κατανόησης και της επικοινωνίας των παιδιών στο φάσμα του αυτισμού. Παρέχεται σε δύο μορφές:

 α) όπως χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους 2011-2012 στα πλαίσια του προγράμματος παράλληλης στήριξης και

β) μόνο με τη μορφή εικόνων, δίχως το γραπτό περιεχόμενο, για παιδιά μικρότερης ηλικίας που δεν έχουν μάθει ακόμα να διαβάζουν και για κάθε ενδιαφερόμενο (γονέα ή επαγγελματία) που επιθυμεί να προσαρμόσει το υλικό στις ανάγκες και δυνατότητες του κάθε παιδιού.

Kάνοντας κλικ στην παρακάτω εικόνα, έχετε άμεση πρόσβαση στο υλικό (ebook).

Χρησιμοποιήθηκε στην περίπτωση μιας μαθήτριας με αυτισμό, της Εύας. Είναι αναρτημένο σε ιστοσελίδα που δημιουργήθηκε ειδικά για την περίπτωση αυτής της μαθήτριας και μπορείτε εκεί να βρείτε και άλλο υλικό.

Βιβλιογραφία - Πηγές

Carol Gray (2010),The New Social Story Book, Future Horizons,USA.

Marie Howley, Eileen Arnold (2005), Revealing the Hidden Social Code: Social Stories (TM) for People with Autistic Spectrum Disorders, Jessica Kingsley Publishers,UK.

Αλευρά Όλγα (2007), Κοινωνικές Ιστορίες στο Η κοινωνική ένταξη σε σχολείο και η μετάβαση σε χώρο εργασίας για τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού: Θεωρητικά ζητήματα και εκπαιδευτικές παρεμβάσεις, Επιμέλεια Σοφία Μαυροπούλου, Εκδόσεις Γράφημα, Θεσσαλονίκη.

https://kaiexapostaseos.wordpress.com

http://eva-edu.gr