Προσοχή: Φυλάξου από τον έρπητα ζωστήρα, για να μην πάθεις...  ανεμοβλογιά!!!

Δρ. Ράνια Χιουρέα
24-10-2015

Φυλάξου από τον έρπητα ζωστήρα, για να μην πάθεις ανεμοβλογιά! Τι σημαίνει αυτό; Ο παθός μαθός! Γηράσκω αεί διδασκομένη! Άντε τώρα σας έμπλεξα... δηλαδή,  θα σκέφτεστε,  από την πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλα... Τι μας αραδιάζει τώρα; Και όμως, υπάρχει ένα νόημα σε όλα αυτά, και επειδή μου έλαχε να είμαι παθούσα, έγινα και μαθούσα.

Λοιπόν, πριν 2 ακριβώς εβδομάδες, τη δεύτερη ημέρα του 1ου Πανελληνίου Διεπιστημονικού Συνεδρίου για τη ΔΕΠΥ, εμφανίστηκε ένα ροζ στρογγυλό εξανθηματάκι στο δεξιό μου κρόταφο. Υπέθεσα ότι κάτι με τσίμπησε. Την επόμενη ημέρα, το εξανθηματάκι, ήταν λίγο πιο έντονο και είχα και λίγο πονοκέφαλο. Πήρα 2 παυσίπονα και πήγα κανονικά στο συνέδριο. Το άλλο πρωί, είχαν βγει και κάτι σαν σπυράκια μέσα στα μαλλιά. Αν και φημίζομαι ότι αποφεύγω τους γιατρούς, περιέργως κάτι με έσπρωξε να πάω άμεσα σε δερματολόγο. Όπου έμεινα εμβρόντητη όταν, αφού με εξέτασε, μου είπε ότι κατά 40% πρόκειται για έρπητα ζωστήρα!

Την επόμενη ημέρα, αφού είχαν βγει άλλα δυο εξανθήματα πάνω από το φρύδι και προς τη μύτη, σιγουρεύτηκε ότι η πρώτη διάγνωση ήταν σωστή. Όντως, έρπης ζωστήρ! Τώρα ... μάλιστα! Τι έρπης ζωστήρ, που έρπουν και με ζώνουν και τα φίδια μαζί του!  Και εδώ λοιπόν, αρχίζω να μαθαίνω και τα περίεργα του θέματος...

Είχα προγραμματίσει κάποιες επισκέψεις σε νηπιαγωγεία. Κάποιες συναντήσεις με γονείς και εκπαιδευτικούς. Δεν πήγα πουθενά. Μην νομίζετε ότι σας ξέχασα ή δεν θέλω να ασχοληθώ μαζί σας. Μου το απαγορεύει ο έρπης ο ζωστήρ! Δεν έπρεπε να πάω, μου είπαν. Είμαι δημόσιος κίνδυνος για την υγεία των παιδιών! Μα γιατί;

- Ο έρπητας ζωστήρας είναι μεταδοτικός; ρώτησα.

- Ναι, αλλά όχι με τον τρόπο που νομίζετε. Ο έρπητας ζωστήρας που έχετε, δεν θα προκαλέσει έρπητα ζωστήρα σε κάποιο άλλο άτομο, αλλά μπορεί να προκαλέσει ανεμοβλογιά σε ένα παιδί. Οι άνθρωποι που δεν έχουν περάσει ανεμοβλογιά μπορεί να κολλήσουν  τον ιό από την άμεση επαφή με τις ανοιχτές πληγές του έρπητα ζωστήρα. Γι’ αυτό τα εξανθήματα πρέπει να καλύπτονται και να αποφεύγεται η  επαφή με τα βρέφη, καθώς και με τις έγκυες γυναίκες.

Ο έρπητας ζωστήρας κάνει την εμφάνισή του με ένα ιδιαιτέρως επώδυνο εξάνθημα και ενώ πολλοί το συγχέουν με τον έρπητα των γεννητικών οργάνων, στην πραγματικότητα είναι "συγγενής" της γνωστής σε όλους μας ανεμοβλογιάς.  

Έπεσα από τα σύννεφα! Πρώτη φορά άκουσα κάτι τέτοιο.

Για να σας πω όμως τι έμαθα και να μάθετε κι εσείς, όσοι δεν τα γνωρίζετε. Να δούμε τι είναι ο έρπης ζωστήρας, πώς εκδηλώνεται, πώς αντιμετωπίζεται ή αν και πώς μπορεί κανείς να τον αποφύγει.

Τι είναι ο έρπητας ζωστήρας;

Είναι η πιο κοινή λοίμωξη του νευρικού συστήματος. Έχει ονομαστεί έτσι γιατί η πιο συνηθισμένη του μορφή εμφανίζεται με τη μορφή φυσαλιδώδους εξανθήματος που «ζώνει» τη μία πλευρά του σώματος.

Αν έχετε περάσει ανεμοβλογιά - όπως σχεδόν όλοι οι ενήλικες - υπάρχει πιθανότητα ο ιός να εξακολουθεί να βρίσκεται στο σώμα σας. Γιατί ο ίδιος ο ιός που προκαλεί την ανεμοβλογιά, προκαλεί και τον έρπητα ζωστήρα. Ο ιός ανεμοβλογιάς-ζωστήρα μπορεί να παραμένει για δεκαετίες σε λανθάνουσα κατάσταση σε ορισμένα νευρικά κύτταρα του σώματος,  χωρίς να προκαλεί συμπτώματα, ενώ σε ορισμένους ανθρώπους ξυπνά όταν βρει την ευκαιρία, ενεργοποιείται  ξανά και ταξιδεύει κατά μήκος των νευρικών ινών του δέρματος, προκαλώντας ένα επώδυνο εξάνθημα, τον έρπητα ζωστήρα.

Η πιθανότητα ενός υγιούς ατόμου να εμφανίσει έρπητα ζωστήρα κατά τη διάρκεια της ζωής του κυμαίνεται από 10-25%.

Πότε εμφανίζεται ο έρπης ζωστήρ;

Η νόσος εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα με χαμηλή ανοσολογική «άμυνα»:

(α) Σε  ανθρώπους μεγαλύτερους των 50 ετών, διότι παρατηρείται ότι είναι ασθενέστερη η ανοσολογική «άμυνα» σε μεγάλες ηλικίες.

(β) Σε ασθενείς με χρόνια νοσήματα, λόγω της ανοσοκαταστολής από τη χρόνια πάθηση. Στα άτομα αυτά περιλαμβάνονται ασθενείς με καρκίνο, λευχαιμία ή λέμφωμα, ασθενείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία ή ακτινοβολίες, ασθενείς με AIDS, μεταμοσχευμένοι κ.ά.

(γ) Την εμφάνιση του έρπητα ζωστήρα μπορεί επίσης να πυροδοτήσουν και άλλοι παράγοντες, όπως το έντονο στρες ή κάποιος τραυματισμός.

Ποια είναι τα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα;

Τα πρώτα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα εμφανίζονται 1-5 ημέρες πριν να εμφανιστεί το εξάνθημα και συνήθως είναι έντονος καυστικός πόνος που συνοδεύεται από εξαιρετική ευαισθησία στην περιοχή του δέρματος.

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν είναι: ο πυρετός, τα ρίγη, ο πονοκέφαλος και οι στομαχικές διαταραχές.

Ο πόνος μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο, ενώ σπανίως υπάρχει εξάνθημα χωρίς πόνο (ευτυχώς είμαι σπάνια περίπτωση!!!). Πολλές φορές, ιδίως σε ηλικιωμένους, ο πόνος είναι πολύ έντονος και τόσο βασανιστικός, ώστε να απαιτείται ειδική αναλγητική θεραπεία.

Τι είδους  είναι το εξάνθημα του έρπητα ζωστήρα;

Το εξάνθημα μπορεί να είναι ένα σύμπλεγμα με φουσκάλες γεμάτες υγρό, συνήθως σχηματίζοντας μια ζώνη γύρω από τη μία πλευρά της μέσης.

Το επόμενο πιο σύνηθες μέρος του σώματος για το εξάνθημα είναι το μέτωπο και το μάτι. (Εδώ είμαι!)

Όμως, οι φουσκάλες του έρπητα ζωστήρα μπορεί να εμφανιστούν οπουδήποτε στο σώμα.

Πόσο διαρκεί ο έρπητας ζωστήρας;

Οι φουσκάλες υπάρχουν συνήθως για  7-10 ημέρες και στη συνέχεια εξαφανίζονται εντελώς μέσα σε 2-4 εβδομάδες. Στους περισσότερους, δεν μένουν σημάδια (αμήν!),  όμως αν έχετε εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί οι φουσκάλες να μην επουλωθούν αμέσως.

Ο αφόρητος πόνος του έρπητα ζωστήρα

Ο εξουθενωτικός πόνος του έρπητα ζωστήρα μπορεί να επιμένει για πολλούς μήνες ή ακόμα και χρόνια, μετά την αντιμετώπιση του εξανθήματος. Γιατί ενεργοποιείται ο ιός και εμφανίζεται πάλι σε υγιή  άτομα, δεν είναι ξεκάθαρο. Πιθανώς υπάρχει μια προσωρινή αδυναμία του οργανισμού να καταπολεμήσει τη νόσο. Έτσι επιτρέπει στον ιό να αρχίσει να αναπαράγεται και να μετακινείται δια μέσου των νευρικών ινών προς το δέρμα και εκεί να εμφανίζεται ο έρπης ζωστήρας.

Η μεθερπητική νευραλγία

Ένα ακόμη δυσάρεστο σύμπτωμα του έρπητα ζωστήρα είναι η εμφάνιση της μεθερπητικής νευραλγίας. Πρόκειται για έντονο πόνο που επιμένει περισσότερο από ένα μήνα μετά την εξάλειψη του εξανθήματος. Πολλές φορές το δέρμα στην περιοχή είναι τόσο ευαίσθητο, που ακόμα και η επαφή με τα ρούχα είναι ανυπόφορη. Μπορεί να ταλαιπωρεί τον ασθενή για πολύ καιρό, ακόμα και για χρόνια.

Η μεθερπητική νευραλγία δεν θεραπεύεται εύκολα, αλλά υπάρχουν πλέον αρκετοί τρόποι ελέγχου του πόνου.

Πώς αντιμετωπίζεται ο έρπητας ζωστήρας και η μεθερπητική νευραλγία;

Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία θεραπεία για τον έρπητα ζωστήρα, όμως τα  αντι-ιικά φάρμακα βάζουν φρένο στην επίθεσή του. Η έγκαιρη λήψη τους μπορεί να κάνει τον έρπητα ζωστήρα συντομότερο και πιο ήπιο (εδώ είμαστε!!!), ενώ μειώνει στο μισό τον κίνδυνο ανάπτυξης μεθερπητικής νευραλγίας.

Επίσης, στην ανακούφιση του πόνου και του κνησμού από το εξάνθημα, βοηθούν τα αναλγητικά για τον πόνο και αντισταμινικά για τον κνησμό (φαγούρα).

Ουφ! Περίπτωση κι αυτή! Από την προσωπική μου εμπειρία, που τη μοιράζομαι μαζί σας, μόλις δείτε το παραμικρό εξάνθημα και αισθανθείτε πόνο, πονοκέφαλο ή κάτι από τα προαναφερόμενα συμπτώματα, αμέσως στο δερματολόγο. Με την άμεση αντιμετώπιση του έρπητα ζωστήρα, όλα βαίνουν πιο ανώδυνα και πιο γρήγορα. Αποφεύγουμε τον έντονο πόνο, τον κνησμό, τις μεγάλες πληγές κλπ. Αρκούν μερικά απλά ντεπόν για τον πονοκέφαλο και βέβαια απαραίτητα κάποιο αντι-ιικό. Ξεκούραση, καμιά πολυβιταμίνη και επίσης, εγώ προσωπικά παίρνω καθημερινά και κάτι κάψουλες που περιέχουν χυμό από φύλλα ελιάς. Το εκχύλισμα των φύλλων της ελιάς έχει βρεθεί ότι έχει ισχυρή μικροβιοκτόνο δράση κατά πολλών παθογόνων που συμπεριλαμβάνουν τους ιούς της γρίπης, του έρπητα, μύκητες και βακτήρια.

Πηγές:

http://www.onmed.gr

http://www.boro.gr

* Ευχαριστώ πολύ συναδέλφους, φίλους και γονείς για το ενδιαφέρον που έδειξαν όταν πληροφορήθηκαν τα περί της υγείας μου.