Αυτισμός
και φύλο
Η διάγνωση της διαταραχής του αυτιστικού φάσματος είναι πιο συχνή στα αγόρια
σε σύγκριση με τα κορίτσια. Μια πρόσφατη μελέτη που διεξήχθη από το πανεπιστήμιο
του Μαϊάμι έδειξε ότι οι συμπεριφορές που σχετίζονται με τον αυτισμό παρατηρούνται
πιο συχνά στα αγόρια σε σύγκριση με τα κορίτσια ανεξάρτητα από τον κίνδυνο εμφάνισης
της διαταραχής αυτιστικού φάσματος που διατρέχουν.
Οι ερευνητές λοιπόν υποστηρίζουν ότι μπορεί να υπάρχει μια υπέρ-διάγνωση των αγοριών
με αυτισμό βασισμένη στις διαφορές φύλου που εμφανίζονται σε όλα τα παιδιά. Με άλλα
λόγια, οι διαφορές μεταξύ των αγοριών και των κοριτσιών με αυτισμό δεν εξαρτώνται
συγκεκριμένα από τον αυτισμό ή από τον κίνδυνο εμφάνισης αυτισμού.
Η μελέτη εξέτασε ένα μεγάλο δείγμα κοριτσιών και αγοριών με υψηλό κίνδυνο εμφάνισης
αυτισμού και ένα άλλο δείγμα παιδιών με χαμηλό κίνδυνο εμφάνισης αυτισμού πριν από
την ηλικία των 18 μηνών. Ένα στα 4 αγόρια από την ομάδα του υψηλού κινδύνου διαγνώστηκε
με τη διαταραχή αυτιστικού φάσματος πριν την ηλικία των 3, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό
στα κορίτσια ήταν ένα στα 10. Οι ερευνητές εξέτασαν το πως προέκυψε αυτή η διαφορά
στον κίνδυνο εμφάνισης αυτισμού ανάμεσα στα δύο φύλα.
Βρήκαν ότι τα αγόρια με διαταραχή του αυτιστικού φάσματος είχαν υψηλότερα επίπεδα
των τυπικών συμπτωμάτων του αυτισμού, όπως είναι για παράδειγμα οι στερεοτυπικές
συμπεριφορές, σε σύγκριση με τα κορίτσια. Σε γενικές γραμμές, τα αυτιστικά αγόρια
είχαν λιγότερο αναπτυγμένες γνωστικές και γλωσσικές λειτουργίες από τα κορίτσια.
Οι διαφορές αυτές όμως ανάμεσα στα δύο φύλα βρέθηκε να ισχύουν και στην ομάδα των
παιδιών που δεν είχαν διαγνωστεί με διαταραχή του αυτιστικού φάσματος.
Πιο συγκεκριμένα, βρέθηκε ότι η εικόνα των κοριτσιών ήταν σε γενικές γραμμές καλύτερη
από αυτή των αγοριών σχεδόν σε όλα τα επίπεδα. Τα παιδιά λοιπόν με διαταραχή του
αυτιστικού φάσματος έχουν τις τυπικές διαφορές που εμφανίζονται μεταξύ των δυο φύλων,
αν και ακριβώς εξαιτίας της αυτιστικής διαταραχής έχουν πιο σοβαρά συμπτώματα και
δυσκολίες. Τα ευρήματα αυτά είναι πολύ σημαντικά γιατί δείχνουν τη φυσική προέλευση
των διαφορών στα χαρακτηριστικά του φύλου που ισχύουν για όλα τα παιδιά και βρίσκονται
πίσω από τις διαφορές που παρατηρούνται στον αυτισμό.
Οι ερευνητές επίσης αμφισβητούν τη θεωρία της «προστατευτικής επίδρασης του θηλυκού»,
σύμφωνα με την οποία, κάποιοι επιστήμονες πιστεύουν πως τα κορίτσια προστατεύονται
από κάποιο γενετικό μηχανισμό έτσι ώστε να μην εκδηλώσουν την αυτιστική διαταραχή.
Αν όμως τα κορίτσια προστατεύονταν από τους παράγοντες κινδύνου του αυτισμού, τότε
θα χρειάζονταν περισσότεροι παράγοντες κινδύνου προκειμένου να τον εκδηλώσουν.
Από τη στιγμή που οι αιτιολογικοί παράγοντες του αυτισμού εντοπίζονται μέσα στο
οικογενειακό περιβάλλον θα μπορούσε κανείς να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα κορίτσια,
προστατευμένα από τη συνολική επίδραση των παραγόντων κινδύνου, εάν τελικά εκδηλώσουν
τη διαταραχή, σημαίνει ότι οι παράγοντες κινδύνου είναι ισχυροί και τα μικρότερα
αδέρφια τους θα έχουν υψηλότερα ποσοστά εμφάνισης διαταραχής αυτιστικού φάσματος
και αυτιστικών συμπτωμάτων, σε σύγκριση με τα αδέλφια των αγοριών που έχουν διαγνωστεί
με τη διαταραχή. Η νέα μελέτη όμως, δε βρήκε στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι τα
νεότερα αδέλφια των κοριτσιών με αυτισμό έχουν υψηλότερα ποσοστά αυτισμού ή περισσότερα
αυτιστικά συμπτώματα σε σύγκριση με τα αδέλφια των αγοριών με αυτισμό. Δε βρέθηκε
δηλαδή να έχει σημασία εάν το μεγαλύτερο σε ηλικία παιδί με αυτισμό είναι αγόρι
ή κορίτσι.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε πρόσφατα σε έγκυρο επιστημονικό περιοδικό και αναφέρει ξεκάθαρα
ότι 1 στα 5 από τα 1241 αδέλφια που είχαν παράγοντες υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση
διαταραχής αυτιστικού φάσματος, διαγνώστηκαν τελικά με αυτή.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι το επιστημονικό ενδιαφέρον σχετικά με τις διαφορές φύλου
στον αυτισμό είναι μεγάλο, αλλά είναι δύσκολο να διερευνηθούν γιατί πολλές μελέτες
έχουν πρόσβαση μόνο σε παιδιά που έχουν διαγνωστεί με αυτισμό. Όταν όμως το ερώτημα
αναφέρεται στις διαφορές του φύλου, το δείγμα αυτό δεν μπορεί παρά να αναδείξει
μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Για να αποφύγουν το περιορισμό αυτό στη μελέτη τους
παρακολούθησαν παιδιά που διέτρεχαν υψηλό ή χαμηλό κίνδυνο εμφάνισης αυτισμού και
τα οποία είχαν μεγαλύτερο αδελφό ή αδελφή με διαγνωσμένη διαταραχή αυτιστικού φάσματος.
Με τον τρόπο αυτό μπόρεσαν να διερευνήσουν πως οι διαφορές φύλου μπορούν να προκύψουν
στα παιδιά ανεξάρτητα από το εάν έχουν ή όχι αυτισμό ή αυτιστικές συμπεριφορές.
Στην παρούσα φάση η ερευνητική ομάδα εξετάζει τις πιθανές διαφορές φύλου ως προς
πιο εκλεπτυσμένες κοινωνικές συμπεριφορές και ανώτερες γνωστικές λειτουργίες, με
σκοπό τη διερεύνηση του ρόλου των γενετικών αλληλόμορφων στη διαταραχή αυτιστικού
φάσματος σε σχέση με τις διαφορές φύλου.
Πηγή : medicalnewstoday.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος
του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
Πέμπτη, 30 Ιουλίου 2015