Τα τμήματα Ειδικής Αγωγής «διαβατήριο» για την
εργασία
Στο 92% η
απορρόφηση των δασκάλων - Στο 61% των νηπιαγωγών
Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται
έντονο ενδιαφέρον για την ειδική αγωγή. Μάλιστα επειδή οι ανάγκες για
ειδικευμένο εκπαιδευτικό προσωπικό ήταν μεγάλες διοργανώθηκαν από διάφορους
φορείς, κατά το παρελθόν, σεμινάρια για τον ευαίσθητο αυτό εκπαιδευτικό χώρο
που έδιναν στους συμμετέχοντες το δικαίωμα να εργαστούν ως εκπαιδευτικοί ειδικής
αγωγής.
Μπορεί οι θέσεις των εκπαιδευτικών
λόγω και της αύξησης του ωραρίου να συρρικνώνονται όμως στην ειδική αγωγή θα
συνεχίσουν να γίνονται προσλήψεις γιατί μεγάλος αριθμός πιστώσεων
πραγματοποιείται μέσω των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, δηλαδή με χρήματα της
Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα τμήματα Ειδικής Αγωγής
Στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση υπάρχουν
αυτή τη στιγμή δυο σχολές που παράγουν εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής.
1) Το τμήμα Εκπαιδευτικής και
Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (για όσους επιλέξουν την
κατεύθυνση ειδικής αγωγής)
2) Το τμήμα Ειδικής Αγωγής του
Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με έδρα το Βόλο.
Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Πανεπιστήμιο Μακεδονίας –
Επαγγελματικά δικαιώματα
Απ’ το τμήμα του Μακεδονίας αποφοιτούν
δάσκαλοι ειδικής αγωγής που εντάσσονται στον κλάδο ΠΕ71. Στο σημείο αυτό πρέπει
να τονίσουμε ότι εάν κάποιος φοιτητής του τμήματος επιθυμεί να εργαστεί ως
εκπαιδευτικός στην ειδική αγωγή θα πρέπει στο τέλος του β εξαμήνου σπουδών να
επιλέξει την κατεύθυνση της «εκπαίδευση ατόμων με ειδικές ανάγκες». Τα
επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων της κατεύθυνσης έχουν κατοχυρωθεί από
με το Νόμο 3699/2008 (Φ.Ε.Κ. 199/2-10-2008) «Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση ατόμων
με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» και τις σχετικές τροποποιήσεις
του Νόμου 3966/2011 (ΦΕΚ 118/24-5-2011), άρθρο 56 παρ 1 & 2: «Ο πτυχιούχος
της κατεύθυνσης «Εκπαίδευση Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες» έχει τα τυπικά προσόντα
διορισμού στον εισαγωγικό βαθμό του συνιστώμενου κλάδου ΠΕ 71 (Δασκάλων Ειδικής
Αγωγής και Εκπαίδευσης ΕΑΕ). Οι εκπαιδευτικοί του κλάδου ΠΕ 71 τοποθετούνται με
διορισμό, μετάθεση ή απόσπαση σε δημοτικά σχολεία ΕΑΕ, σε τμήματα ένταξης των
δημοτικών σχολείων, σε προγράμματα παράλληλης στήριξης, παροχής διδασκαλίας στο
σπίτι και με απόσπαση καλύπτουν ανάγκες σε εργαστήρια ειδικής επαγγελματικής
εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΕΕΚ). Επίσης όταν συμπληρώσουν τριετή
εκπαιδευτική προϋπηρεσία σε αυτά, μπορούν να τοποθετηθούν με μετάθεση ή
απόσπαση σε θέσεις των ΚΕΔΔΥ» . Ο πτυχιούχος της κατεύθυνσης «Εκπαίδευση Ατόμων
με Ειδικές Ανάγκες» έχει την επιστημονική δυνατότητα να ασχολείται με την
εκπαίδευση ατόμων με ειδικές ανάγκες στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα ως
εξειδικευμένο προσωπικό στην ειδική αγωγή με βάση την εξέλιξη των τεχνολογιών
στην εκπαίδευση. Παράλληλα έχει κύρια επαγγελματική ενασχόληση ως ειδικός της
διάγνωσης, αξιολόγησης, συμβουλευτικής και σχεδιασμού προγραμμάτων
- την αξιολόγηση των παιδιών/ ατόμων
με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και αναπηρίες και
- το σχεδιασμό, την υλοποίηση εκπαιδευτικών
προγραμμάτων για την ενίσχυση των ακαδημαϊκών, κοινωνικών, επικοινωνιακών,
κινητικών δεξιοτήτων.
Ειδική Αγωγή Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Από το τμήμα του Βόλου ανάλογα με την
κατεύθυνση που θα επιλέξουν οι εισαχθέντες αποφοιτούν είτε ως δάσκαλοι ειδικής
αγωγής – ΠΕ71, είτε ως νηπιαγωγοί ειδικής αγωγής ΠΕ61.Αυτή είναι και η βασική
διαφορά από το τμήμα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Όσον αφορά τα επαγγελματικά
δικαιώματα ισχύουν τα ίδια με όσα αναφέρθηκαν για τους αποφοίτους της
κατεύθυνσης «Εκπαίδευσης Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες» του Πανεπιστημίου
Μακεδονίας. Όσοι όμως επιλέξουν να εργαστούν ως νηπιαγωγοί ειδικής αγωγής έχουν
τα ακόλουθα δικαιώματα:
«Οι εκπαιδευτικοί του κλάδου ΠΕ 61
τοποθετούνται με διορισμό, μετάθεση ή απόσπαση σε Νηπιαγωγεία ΕΑΕ, σε τμήματα
πρώιμης παρέμβασης, σε τμήματα ένταξης νηπιαγωγείων, σε προγράμματα παράλληλης
στήριξης και παροχής διδασκαλίας στο σπίτι. Επίσης όταν συμπληρώσουν τριετή
εκπαιδευτική προϋπηρεσία σε αυτά, μπορούν να τοποθετηθούν με μετάθεση ή
απόσπαση σε θέσεις των ΚΕΔΔΥ».
Διαφορές με αποφοίτους παιδαγωγικών τμημάτων (Δασκάλων και νηπιαγωγών).
Όσοι αποφοιτήσουν από τα τμήματα ειδικής αγωγής του Βόλου και της Θεσσαλονίκης
μπορούν να εργαστούν μόνο σε ειδικά σχολεία ενώ οι απόφοιτοι των παιδαγωγικών
τμημάτων με μεταπτυχιακό ή διδακτορικό στην ειδική αγωγή έχουν το δικαίωμα να
εργαστούν στην τυπική πρωτοβάθμια εκπαίδευση αλλά και στα σχολεία ειδικής
αγωγής ως αναπληρωτές. Αν και τα δυο τμήματα ειδικής αγωγής ιδρύθηκαν το 1993
και οι πρώτοι τους απόφοιτοι βγήκαν στην αγορά εργασίας το 1997 δεν είχε
προκηρυχθεί διαγωνισμός για μόνιμες θέσεις με αποτέλεσμα οι απόφοιτοι να
εργάζονται στη δημόσια εκπαίδευση ως αναπληρωτές (συμβασιούχοι).
Προοπτικές απασχόλησης
Νηπιαγωγοί ειδικής αγωγής. Στο 61% η
απορρόφηση
Θετικές είναι μέχρι στιγμής οι
προοπτικές απασχόλησης για τους αποφοίτους των δύο τμημάτων. Χαρακτηριστικά
αναφέρουμε ότι στους πίνακες αναπληρωτών του Υπουργείου Παιδείας για τον κλάδο
των νηπιαγωγών ειδικής αγωγής είναι εγγεγραμμένοι 616 εκπαιδευτικοί από τους οποίους
μόνο οι 24 έχουν αποφοιτήσει από το τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Το
ποσοστό απορρόφησης στη δημόσια εκπαίδευση διαμορφώθηκε στο 61,4% για το
σχολικό έτος 2012-2013.
Κλάδος ΠΕ61, 60.50- Νηπιαγωγοί ειδικής αγωγής
ΕΤΟΣ
|
ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΝΑΠΛΗ- ΡΩΤΩΝ
|
ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΓΓΕ- ΓΡΑΜΜΕΝΩΝ ΣΤΟΥ ΠΙΝΑΚΕΣ
|
ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ
|
2012-2013
|
378
|
616
|
61,4%
|
2011-2012
|
356
|
629
|
56,6%
|
2010-2011
|
329
|
633
|
52%
|
2009-2010
|
127
|
235
|
54%
|
2008-2009
|
113
|
155
|
73%
|
Επεξεργασία στοιχείων: Καλόγηρος Βασίλειος
Δάσκαλοι ειδικής αγωγής. Απορρόφηση αγγίζει το 100%
Στους δασκάλους ειδικής αγωγής είναι
εγγεγραμμένοι στους πίνακες του Υπουργείου Παιδείας 1449 εκπαιδευτικοί. Από
αυτούς η πλειονότητα είναι απόφοιτοι των τμημάτων των Πανεπιστημίων Θεσσαλίας
και Μακεδονίας. Το ποσοστό απορρόφησης στη δημόσια εκπαίδευση αγγίζει το 100%.
Μάλιστα επειδή δεν επαρκούν οι απόφοιτοι των τμημάτων ειδικής αγωγής το
Υπουργείο προσλαμβάνει δασκάλους τυπικής εκπαίδευσης.
Κλάδος
ΠΕ71,70.50 - Δάσκαλοι ειδικής αγωγής
ΕΤΟΣ
|
ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΝΑΠΛΗ- ΡΩΤΩΝ
|
ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΓΓΕ- ΓΡΑΜΜΕΝΩΝ ΣΤΟΥ ΠΙΝΑΚΕΣ
|
ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ
|
2012-2013
|
1334
|
1449
|
92%
|
2011-2012
|
12591
|
1195
|
100%
|
2010-2011
|
979
|
986
|
99,3%
|
2009-2010
|
763
|
858
|
88,9%
|
2008-2009
|
699
|
703
|
99,4%
|
Επεξεργασία στοιχείων: Καλόγηρος Βασίλειος
Δυνατότητα εργασίας στο εξωτερικό
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι απόφοιτοι των τμημάτων Ειδικής Αγωγής έχουν και τη
δυνατότητα εργασίας στο εξωτερικό με πολύ καλές προοπτικές γεγονός που αποτελεί
άλλο ένα συν συγκριτικά με τους αποφοίτους των παιδαγωγικών τμημάτων δημοτικής
εκπαίδευσης.
Διακύμανση βάσης εισαγωγής τελευταίας 5ετίας στα δύο τμήματα
|
|
2008
|
2009
|
2010
|
2011
|
2012
|
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (ΘΕΣ/ΝΙΚΗ)
|
ΑΕΙ
|
16603
|
17323
|
17282
|
16951
|
17284
|
|
|
2008
|
2009
|
2010
|
2011
|
2012
|
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ (ΒΟΛΟΣ)
|
ΑΕΙ
|
17147
|
17601
|
17102
|
16295
|
16674
|
Υψηλή η ζήτηση
Το προηγούμενο έτος δήλωσαν στο
μηχανογραφικό τους δελτίο το τμήμα Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
11920 υποψήφιοι όλων των κατηγοριών ενώ υψηλή ήταν και η ζήτηση για το τμήμα
του Πανεπιστημίου Μακεδονίας που το δήλωσαν 11291 υποψήφιοι. Αρκετοί όμως είχαν
τα τμήματα αυτά και ως πρώτη προτίμηση. Το τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής
Πολιτικής το είχαν ως πρώτη επιλογή 702 υποψήφιοι και το τμήμα Ειδικής Αγωγής
στο Βόλο 693 υποψήφιοι. Από την υψηλή ζήτηση των σχολών ερμηνεύεται ως ένα
βαθμό και η άνοδος των βάσεων.
Προσοχή στο τμήμα της Κορίνθου
Οι υποψήφιοι που επιθυμούν να
εργαστούν στην ειδική αγωγή ως δάσκαλοι και νηπιαγωγοί θα πρέπει να γνωρίζουν
ότι το τμήμα της Κορίνθου, Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής, που έχει
παραπλήσιο όνομα με αυτό του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. δεν εξασφαλίζει το
δικαίωμα ένταξης στον κλάδο των δασκάλων ειδικής αγωγής. Οι απόφοιτοι του
τμήματος αυτού μπορούν να εργαστούν ως στελέχη της τυπικής και άτυπης
εκπαίδευσης και όχι ως εκπαιδευτικοί ειδικής αγωγής.
Επιμέλεια –
Επεξεργασία: Καλόγηρος Βασίλειος
Υπ.διδάκτωρ Π.Θ, Ερευνητικός υπεύθυνος Employ