ΦΟΙΤΗΣΗ ΚΑΙ ΕΝΤΑΞΗ ΣΕ ΣΧΟΛΕΙΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ
ΤΜΗΜΑΤΑ ΕΝΤΑΞΗΣ
102357/Γ6/1.10.2002
Υπουργική απόφαση
ΦΕΚ 1319/τ. Β΄/10.10.2002
Ένταξη, φοίτηση και αποφοίτηση των ατόμων με
ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σε όλους τους τύπους των σχολείων Ειδικής Αγωγής
και τα Τμήματα Ένταξης
Έχοντας υπόψη:
Τις διατάξεις του άρθρου 1, παρ. 20 περ. α του Ν. 2817/2000 (ΦΕΚ 78/τ.
Α714-3-2000) εκπαίδευση των
ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες
Την αριθ. 2/2002 Πράξη του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου
Την αριθ. ΣΤ5/15/2000 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εθνικής
Παιδείας και Θρησκευμάτων, για την ανάθεση αρμοδιοτήτων (ΦΕΚ 582/Β/2000
Το γεγονός ότι από την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του
κρατικού προϋπολογισμού
αποφασίζουμε
ορίζουμε την ένταξη, φοίτηση και αποφοίτηση των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές
ανάγκες σε όλους τους τύπους των σχολείων Ειδικής Αγωγής και στα Τμήματα
Ένταξης, ως ακολούθως:
Α. Ένταξη- φοίτηση και αποφοίτηση των ατόμων με ειδικές εκπ/κές ανάγκες στις
συνήθεις σχολικές τάξεις της Πρωτοβάθμιας ή της Δευτεροβάθμιας Γενικής ή
Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης
1. Η φοίτηση των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στις συνήθεις
σχολικές τάξεις προτείνεται από το Κ.Δ.Α.Υ. σε περιπτώσεις που: α) οι μαθητές
με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες δεν αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα σοβαρές δυσκολίες
και μπορούν να παρακολουθήσουν το πρόγραμμα της συνηθισμένης σχολικής τάξης,
εάν βοηθηθούν από εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής σε περιοδική και προγραμματισμένη
βάση β) οι μαθητές κατοικούν σε περιοχή που δεν υπάρχει άλλο πλαίσιο ειδικής
αγωγής (ειδικό σχολείο, τμήμα ένταξης κτλ). Στην περίπτωση αυτή μπορεί να διατίθεται,
σε μόνιμη βάση, ένας εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής
2. Η φοίτηση των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στη συνήθη σχολική
τάξη της Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, συνοδεύεται με:
α) προσαρμογή της διδασκαλίας βάσει του Εξατομικευμένου
Εκπαιδευτικού Προγράμματος (ΕΕΠ) του μαθητή που σχεδιάζεται, αξιολογείται και
τροποποιείται από το ΚΔΑΥ, σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής,
τον εκπαιδευτικό ή τους εκπαιδευτικούς της τάξης του μαθητή, καθώς και με τους
αρμόδιους σχολικούς συμβούλους ειδικής και γενικής αγωγής
β) παροχή βοήθειας από εκπαιδευτικό ειδικής
αγωγής, που ορίζεται από το ΚΔΑΥ σε συνεργασία με το σχολικό σύμβουλο ειδικής
αγωγής, σε περιοδική ή μόνιμη βάση, κατά περίπτωση. Η διάρκεια, ο τρόπος και τα
μέσα στήριξης από τον εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής ή από άλλο μέλος του ειδικού
εκπαιδευτικού προσωπικού ,προτείνονται από το Κ.Δ.Α.Υ., το οποίο και εποπτεύει
την υλοποίηση των προγραμμάτων αυτών σε συνεργασία με τους συμβούλους ειδικής
και γενικής αγωγής.
3. Ο αριθμός των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που εντάσσεται σε
μία συνήθη σχολική τάξη δεν
μπορεί να είναι ανώτερος των τριών μαθητών. Στις συνήθεις σχολικές
τάξεις που έχουν ενταχθεί μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μπορεί να
μειώνεται ανάλογα ο συνολικός αριθμός των μαθητών. Τη συγκεκριμένη μείωση εισηγείται το οικείο Κ.ΔΑΥ. στην οικεία
Διεύθυνση Εκπαίδευσης
4. Ο εκπαιδευτικός
ειδικής αγωγής, ο οποίος στηρίζει μαθητές που είναι ενταγμένοι σε συνήθεις
σχολικές τάξεις ή τμήματα ένταξης, εκτός από την εξατομικευμένη βοήθεια στους
μαθητές, παρέχει συμβουλευτική στήριξη στον εκπαιδευτικό ή στους εκπαιδευτικούς
της συνήθους σχολικής τάξης, στηρίζει και ενημερώνει τους γονείς των μαθητών
για να επιτύχει τη συστηματική συνεργασία τους με τους εκπαιδευτικούς και
φροντίζει έτσι, ώστε να υλοποιείται αποτελεσματικά το ΕΕΠ.
5. Οι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που φοιτούν:
α) στις συνήθεις σχολικές τάξεις της πρωτοβάθμιας
εκπαίδευσης προάγονται στην επόμενη τάξη όπως και οι υπόλοιποι μαθητές της
συνήθους σχολικής τάξης και μόνο σε ιδιαίτερες περιπτώσεις, ύστερα από πι
σύμφωνη γνώμη του Κ.Δ.Α.Υ. και των γονέων ή κηδεμόνων, μπορεί ο μαθητής να
παραμείνει στην ίδια τάξη.
β) στις συνήθεις σχολικές τάξεις της δευτεροβάθμιας γενικής ή τεχνικής εκπαίδευσης
προάγονται στην επόμενη τάξη όπως και οι υπόλοιποι μαθητές της συνήθους
σχολικής τάξης και μπορούν να εξεταστούν, εφόσον το ζητήσουν κι όπου αυτό
προβλέπεται, με π] διαδικασία που ορίζεται για την εξέταση και
αξιολόγηση των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.
Β. Ένταξη- φοίτηση σε Τμήματα Ένταξης μέσα σε σχολεία της Πρωτοβάθμιας ή
Δευτεροβάθμιας Γενικής ή Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης
1. Η φοίτηση σε Τμήματα Ένταξης της Πρωτοβάθμιας ή της Δευτεροβάθμιας
γενικής ή τεχνικής εκπαίδευσης, προτείνεται από το Κ.Δ.Α.Υ και μετά από σχετικό
αίτημα των γονέων ή κηδεμόνων σε περιπτώσεις που:
α) οι μαθητές αντιμετωπίζουν ειδικές εκπαιδευτικές
ανάγκες και προκειμένου να παρακολουθήσουν το πρόγραμμα του κανονικού σχολείου
χρειάζονται συστηματική στήριξη από εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής για ορισμένες
ώρες την ημέρα ή την εβδομάδα σε συγκεκριμένο χώρο
β) οι μαθητές με σοβαρές ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες της περίπτωσης β) παρ.1,
κεφ. Α΄ αυτής της απόφασης, όταν ο αριθμός των μαθητών με ειδικές
εκπαιδευτικές ανάγκες υπερβαίνει τους τρεις.
2. Στα Τμήματα Ένταξης υλοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα προσαρμοσμένα
στο πλαίσιο του ΕΕΠ του μαθητή. Παρέχεται εξατομικευμένη ή ομαδική διδασκαλία,
ανάλογα με τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών, σε συγκεκριμένο χώρο
του σχολείου και βάσει συγκεκριμένου ωρολογίου προγράμματος. Τα μαθήματα αυτά
σκοπό έχουν τη στήριξη των μαθητών, ώστε να υπάρχει συνέχεια και σύνδεση με το
πρόγραμμα της τάξης τους. Οι ώρες που ένας μαθητής βρίσκεται στο Τμήμα Ένταξης
δεν μπορεί να ξεπερνούν τις 10 εβδομαδιαίως, εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων,
όπως αυτές ορίζονται από τα Κ.Δ.ΑΥ
3. Η φοίτηση των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σε Τμήματα Ένταξης
συνεπάγεται:
α) την προσαρμογή της διδασκαλίας βάσει του ΕΕΠ
του μαθητή
β) τη διδασκαλία μαθημάτων στο Τμήμα Ένταξης, από εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής
που υπηρετεί στο τμήμα αυτό
γ) την παρακολούθηση μαθημάτων στην τάξη του μαθητή και όπου αυτό απαιτείται με
τη βοήθεια του εκπαιδευτικού ειδικής αγωγής. Στις περιπτώσεις αυτές ο
εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής προσφέρει τη βοήθεια του σε εξατομικευμένη βάση
μέσα στην τάξη του μαθητή, παρέχοντας όμως το έργο του σε λειτουργική ενότητα
με τη λοιπή ομάδα της τάξης (π.χ. βοηθάει και άλλους μαθητές, βρίσκεται
διακριτικά στο χώρο της τάξης, συμμετέχει σε κοινές δραστηριότητες της τάξης,
φροντίζει για τη συμμετοχή των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στα
διαλείμματα ή σε άλλες δραστηριότητες, κλπ).
4. Την ευθύνη της εκπαίδευσης του
μαθητή που φοιτά στα Τμήματα Ένταξης έχουν από
κοινού ο εκπαιδευτικός του Τμήματος Ένταξης και ο εκπαιδευτικός της συνήθους
σχολικής τάξης φοίτησης του μαθητή. Οι δύο εκπαιδευτικοί συνεργάζονται σε
τακτά χρονικά διαστήματα για την παρακολούθηση του προγράμματος του μαθητή, για
τις σχετικές προσαρμογές και τροποποιήσεις τις διδασκαλίας, καθώς και για την
αξιολόγηση της προόδου του. Το δε Εξατομικευμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (ΕΕΠ)
του μαθητή σχεδιάζεται, αξιολογείται και τροποποιείται από το ΚΔΑΥ, σε
συνεργασία με τον εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής, τον εκπαιδευτικό ή τους
εκπαιδευτικούς της τάξης του μαθητή, καθώς και με τους αρμόδιους
σχολικούςσυμβούλους ειδικής και γενικής αγωγής
5. Οι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που φοιτούν:
α) σε Τμήματα Ένταξης της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης
προάγονται στην επόμενη τάξη, όπως και οι υπόλοιποι μαθητές της συνήθους
σχολικής τάξης και μόνο σε ιδιαίτερες περιπτώσεις, μετά από τη σύμφωνη γνώμη
του Κ.Δ.Α.Υ. και των γονέων ή κηδεμόνων, μπορεί ο μαθητής να παραμείνει στην
ίδια τάξη. Αποφοιτούν δε από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, το αργότερο μέχρι το 14ο
έτος της ηλικίας τους.
β)'σε Τμήματα Ένταξης της δευτεροβάθμιας γενικής ή τεχνικής εκπαίδευσης
προάγονται στην επόμενη τάξη, όπως και οι υπόλοιποι μαθητές της συνήθους
σχολικής τάξης και μπορούν να εξεταστούν, εφόσον το ζητήσουν κι όπου αυτό
προβλέπεται, με τη διαδικασία που ορίζεται για την εξέταση και αξιολόγηση των
ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Αποφοιτούν δε από την υποχρεωτική
δευτεροβάθμια εκπαίδευση, το αργότερο, μέχρι την ηλικία των 19 ετών και από
το Λύκειο μέχρι το 22° έτος.
Γ. Ένταξη, φοίτηση και αποφοίτηση των ατόμων με
ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σε αυτοτελή σχολεία ειδικής αγωγής
1. Η ένταξη και η φοίτηση των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Στις
αυτοτελείς σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας
εκπαίδευσης προτείνεται από το οικείο Κ.Δ.Α.Υ μετά από τη διάγνωση - αξιολόγηση
του ατόμου με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και μετά από σχετικό αίτημα των
γονέων ή των εχόντων τη γονεϊκή μέριμνα στις περιπτώσεις που: α) οι ειδικές
εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών είναι ιδιαίτερα σοβαρές και χρειάζονται
συστηματική και προγραμματισμένη υποστήριξη από εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής και
ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό σε σχολική μονάδα ειδικής αγωγής που διαθέτει και την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή β)
οι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες φαίνεται να ωφελούνται ιδιαίτερα
από αυτό το εκπαιδευτικό πλαίσιο
2. Η φοίτηση των μαθητών στα πλαίσια αυτά γίνεται ως παρακάτω:
α) ο μαθητής παρακολουθεί ειδικά προσαρμοσμένο
εκπαιδευτικό πρόγραμμα από εκπαιδευτικό ειδικής αγωγής και ειδικό εκπαιδευτικό
προσωπικό. Το πρόγραμμα αυτό υλοποιείται με βάση το ΕΕΠ που έχει προταθεί για
το μαθητή από το Κ.Δ.Α.Υ.
β) ο μαθητής παρακολουθεί προγράμματα κοινωνικοποίησης και* εφόσον θεωρηθεί
αναγκαίο, επιδιώκεται η ένταξη του σε δομές της συνήθους εκπαίδευσης ή η
κατάταξη του σε άλλη βαθμίδα ειδικής αγωγής. Η ένταξη του μαθητή ή η κατάταξη
σε άλλη ΣΜΕΑ γίνεται μετά από αξιολόγηση του μαθητή που διενεργείται από το
οικείο Κ.Δ.Α.Υ και μετά από αίτημα των εκπαιδευτικών ή των γονέων ή του
σχολικού συμβούλου ειδικής αγωγής.
3. Η φοίτηση των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στα ΤΕΕ ειδικής αγωγής Α' και Β* βαθμίδας, στα
Ενιαία Λύκεια ειδικής αγωγής και στα ΕΕΕΕΚ, ανάλογα με τις μαθησιακές
δυσκολίες των φοιτώντων, μπορεί να παραταθεί με εισήγηση του Κ.Δ.Α.Υ. και μετά
το 22° έτος της ηλικίας τους. Ειδικότερα για τα ΤΕΕ ειδικής αγωγής Β' Βαθμίδας
που περιλαμβάνουν τους Α' και Β' κύκλους σπουδών η φοίτηση μπορεί να
παραταθεί σε κάθε κύκλο σπουδών μετά από εισήγηση του οικείου ΚΔΑΥ.
4. Η διάρκεια φοίτησης και η αποφοίτηση των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές
ανάγκες από κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης σχεδιάζεται έτσι, ώστε να υπάρχει
συνέχεια του Εξατομικευμένου Εκπαιδευτικού Προγράμματος (ΕΕΠ) του στην επόμενη
κατάλληλη βαθμίδα ειδικής ή γενικής εκπαίδευσης (Γυμνάσιο, Λύκειο, ΕΕΕΕΚ,
ΤΕΕ) και να διασφαλίζεται η παροχή ολοκληρωμένων και κατάλληλων προγραμμάτων
εκπαίδευσης των μαθητών αυτών.
Η παρούσα απόφαση να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΕΤΡΟΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ